Nhượng quyền thương hiệu đang nổi lên như một cơ hội mới cho các doanh nghiệp Việt Nam bước ra thế giới, tận dụng lợi thế của hình thức xuất khẩu trí tuệ này. Trong khi nhiều quốc gia đã và đang tối ưu hóa lợi ích từ lĩnh vực này, thì tại Việt Nam, nó vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Gần đây, một số doanh nghiệp Việt đã bắt đầu hành trình toàn cầu hóa bằng cách áp dụng mô hình nhượng quyền thương hiệu.
Tại hội thảo ‘Chiến lược nhượng quyền thương hiệu và mô hình tăng trưởng bền vững’ do Câu lạc bộ doanh nhân 2030 tổ chức gần đây tại TP.HCM, hơn 100 lãnh đạo doanh nghiệp đã có cơ hội tìm hiểu về cách đưa thương hiệu Việt ra toàn cầu thông qua hình thức nhượng quyền. Bà Nguyễn Phi Vân, cố vấn cấp cao của Chính phủ về đề án ‘Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia’, chia sẻ về bước đầu đàm phán thành công với đối tác Indonesia để nhượng quyền độc quyền một thương hiệu cà phê Việt Nam tại Jakarta. Đáng chú ý, đối tác đã đồng ý trả phí nhượng quyền lên đến 2 tỉ đồng mà không cần bất kỳ sản phẩm nào được mang sang.
Nhượng quyền thương hiệu không chỉ áp dụng cho lĩnh vực thực phẩm và đồ uống (F&B) hay doanh nghiệp nhỏ, mà có thể áp dụng cho mọi lĩnh vực. Nhiều tập đoàn lớn như P&G, Electrolux, Nestlé, Mango, IKEA… cũng sử dụng mô hình này để mở rộng thị trường và tăng trưởng. Thông qua nhượng quyền, giá trị sản phẩm có thể tăng cao gấp 30-70 lần so với nguyên liệu thô. Đây là dòng tiền ổn định, giúp doanh nghiệp định giá cao hơn và bền vững hơn.
Các nguồn thu từ nhượng quyền bao gồm phí nhượng quyền ban đầu, phí sử dụng thương hiệu hằng tháng, đóng góp quỹ quảng cáo, phí tuyển dụng và đào tạo, phí sử dụng nền tảng số, lợi nhuận từ cung cấp nguyên vật liệu và hàng hóa… Việc tận dụng các nguồn thu này có thể mang lại lợi nhuận đáng kể cho doanh nghiệp.
Dẫn chứng về lợi thế của nhượng quyền, bà Vân cho biết trong một lớp học do bà và các chuyên gia hướng dẫn, một cặp vợ chồng khởi nghiệp với món bánh truyền thống của Malaysia đã xây dựng thành công chuỗi hơn 1.000 xe bán hàng di động sau khi được đào tạo.
Ông Lý Tấn Tài, đồng sáng lập Phúc Tea, chia sẻ về hành trình khởi nghiệp thành công của mình. Từ một mô hình “siêu siêu nhỏ”, Phúc Tea đã phát triển thành chuỗi 157 cửa hàng và 55 đối tác nhượng quyền. Doanh nghiệp này đã ra mắt cửa hàng nhượng quyền tại Philippines và đang mở rộng sang tiểu lục địa Ấn Độ và khối GCC (6 quốc gia Ả Rập).
Chuyên gia Nguyễn Phi Vân khuyến nghị doanh nghiệp muốn nhượng quyền bài bản cần thử nghiệm, hoàn thiện mô hình, đóng gói quy trình và đào tạo. Đồng thời, xây dựng nền tảng hỗ trợ toàn diện về vận hành, marketing, chuỗi cung ứng, tài chính, pháp lý và quản trị số, trước khi mở rộng trong nước rồi ra quốc tế.
Mới đây, Câu lạc bộ Doanh nhân 2030 đã ra mắt chương trình ‘Go Global 2025 – Khai mở vận hội ngàn năm’, nhằm kết nối doanh nghiệp Việt cùng những cơ hội quốc tế chất lượng cao, cập nhật tư duy chiến lược và đổi mới tư duy lãnh đạo. Nhượng quyền là một trong những kiến thức được chú trọng trong chương trình này.
Ông Nguyễn Anh Hùng, tổng giám đốc CBV Group, nhận định nếu doanh nghiệp Việt biết cách phát triển theo chuỗi giá trị thay vì chăm chăm xuất khẩu nguyên liệu thô, cơ hội thành công có thể cao hơn rất nhiều. ‘Đây là thời điểm vàng để các doanh nghiệp nắm bắt thời cơ, nhất là khi Chính phủ ngày càng quan tâm đến lĩnh vực kinh tế tư nhân’, ông Hùng nhấn mạnh.
Thông tin từ Tổng cục Thống kê cho thấy, trong năm 2024 và nửa đầu 2025, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm đa số trong tổng giá trị xuất khẩu (70-74%), trong khi khối doanh nghiệp Việt góp chưa tới một nửa. Do đó, việc tìm kiếm cơ hội mới thông qua nhượng quyền thương hiệu là cần thiết để thay đổi tình hình.
Với làn sóng khởi sự kinh doanh đang diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn quốc, kinh tế tư nhân đang có tín hiệu tích cực. 6 tháng đầu năm, cả nước có 91.186 doanh nghiệp mới thành lập, phản ánh xu hướng khởi sự kinh doanh đang diễn ra mạnh mẽ. Đây là tiền đề quan trọng để các doanh nghiệp Việt Nam phát triển và mở rộng thị trường thông qua các hình thức như nhượng quyền thương hiệu.
