Tỉnh Thái Nguyên đang tích cực thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp, đồng thời tập trung nguồn lực để đầu tư vào hạ tầng, với mục tiêu thu hút các dự án có quy mô lớn. Tuy nhiên, trong bối cảnh các địa phương trên địa bàn tỉnh đang thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để triển khai hàng loạt dự án vào quý III/2025, một số hộ dân đã lợi dụng cơ hội này để xây dựng trái phép và sau đó kê khai đền bù.
Các hộ dân đã tiến hành xây dựng ồ ạt, thậm chí có hộ xây dựng vào ban đêm để hoàn thành công trình, khiến cho chính quyền địa phương không kịp ngăn chặn. Ông Lê Thanh Sơn, Chủ tịch UBND xã Điềm Thụy, cho biết, có hộ dân chỉ mất một buổi sáng để dựng xong công trình tạm. Nếu không xử lý kịp thời, tình trạng xây dựng trái phép có nguy cơ lan rộng.
Thực tế cho thấy, tại khu vực phường Vạn Xuân và phường Phổ Yên, hàng loạt công trình, chuồng trại, bể phốt, mái tôn đã được dựng lên. Trước tình trạng này, chính quyền địa phương đã lập biên bản yêu cầu dừng thi công đối với các trường hợp vi phạm, nhưng một số hộ dân vẫn tiếp tục xây dựng thêm. Họ cho rằng, do không nắm rõ thông tin quy hoạch nên mới xây dựng, hoặc chỉ dựng tạm để phục vụ sinh hoạt.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc cố tình xây dựng trái phép là có ý đồ trục lợi. Một người dân địa phương cho biết: “Không ít người dân có tâm lý tranh thủ dự án đang chờ triển khai rồi xây dựng thêm để nhận tiền đền bù. Tôi mong sẽ có biện pháp xử lý dứt điểm, không để tình trạng vi phạm tiếp diễn công khai như hiện nay”.
Cùng với việc xây dựng trái phép, nhiều hộ dân còn đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất, kê khai sai hiện trạng nhằm trục lợi. Các hộ dân cố tình xây dựng trái phép sẽ gây khó khăn trong việc bồi thường và ảnh hưởng đến việc thực hiện triển khai các dự án đầu tư.
Nhà nước cần đảm bảo công bằng và đúng đối tượng khi đền bù, giải tỏa, bồi thường tài sản trên đất cho người dân. Không thể chi tiền để trả cho những trường hợp gian dối, thậm chí là có hành vi vi phạm pháp luật.
Vấn đề đặt ra là phải ngăn chặn và xử lý các trường hợp xây dựng trái phép. Hộ dân nào xây dựng trái phép, lực lượng chức năng cần lập biên bản xử phạt ngay lập tức. Cần căn cứ quy hoạch hiện tại để quản lý, sử dụng công cụ hỗ trợ ghi hình như quay flycam để phát hiện xây dựng trái phép.
Chính sách đền bù, bồi thường cho dân là phải đúng đối tượng, không thể lãng phí ngân sách cho những kẻ cố tình trục lợi. Nếu làm nghiêm thì không thể có người dân nào làm sai được. Nếu cố tình xây dựng trái phép, thì cương quyết cưỡng chế, không bồi thường.
