Một đơn vị tổ chức chương trình trải nghiệm cho trẻ em gần đây đã gây nên sự quan tâm lớn từ dư luận khi bị phụ huynh phản ánh về nhiều vấn đề tồn tại trong quá trình hoạt động. Dù mức phí lên đến hàng chục triệu đồng cho thời gian hơn một tuần, nhưng tình trạng nhà vệ sinh không sạch sẽ, thiếu nước, điều kiện ăn ở không đảm bảo, tình trạng bắt nạt và sự thiếu quan tâm từ đội ngũ chăm sóc học viên đã khiến nhiều phụ huynh cảm thấy thất vọng và đặt câu hỏi về chất lượng của các hoạt động ngoại khóa dành cho trẻ em tại đô thị.
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng kỳ nghỉ hè là giai đoạn quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ em, không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần và nhận thức. Tuy nhiên, nhiều trẻ em ngày nay có xu hướng dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị điện tử và mạng xã hội, dẫn đến những vấn đề như béo phì, trầm cảm và cô đơn. Vì vậy, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa phù hợp cho trẻ em là điều vô cùng cần thiết.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã thành công với các mô hình không gian công cộng dành cho trẻ em. Ví dụ, tại Copenhagen, Đan Mạch, mô hình “sân chơi phế liệu” cho phép trẻ em tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các nhà sư phạm. Tại Đức, các chương trình hè Ferienspiele do chính quyền địa phương tổ chức mang đến cho trẻ em nhiều hoạt động đa dạng với chi phí rất thấp. Những mô hình này không chỉ giúp trẻ em phát triển mà còn tạo ra một môi trường xã hội lành mạnh và gắn kết.
Quay trở lại Việt Nam, chúng ta cũng có nhiều hoạt động và sáng kiến được duy trì và phát triển. Tuy nhiên, để tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hóa công quan trọng như thư viện, bảo tàng và công viên, cần có một sự thay đổi và cải tiến đáng kể. Việc biến những địa điểm này thành những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ là người quản lý sách mà còn là “người điều phối hoạt động, người kết nối tri thức” năng động, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường học tập và vui chơi đa dạng cho trẻ em.
Cuối cùng, việc xây dựng và phát triển những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư và hỗ trợ từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng. Sự tham gia của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em. Điều này không chỉ giúp trẻ em phát triển mà còn là sự trao truyền văn hóa và nuôi dưỡng lòng thấu cảm giữa các thế hệ, góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn trong tương lai.
