Trong thời đại số, việc phát triển bền vững không chỉ dựa vào công nghệ mà còn đòi hỏi sự thay đổi về văn hóa. Văn hóa số đã trở thành chìa khóa quan trọng giúp các quốc gia đạt được mục tiêu này. Tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, TS Nguyễn Thị Trang, Giảng viên Học viện Hành chính và Quản trị công, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của văn hóa số trong xây dựng xã hội số và chính phủ số.

TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, văn hóa số không chỉ đóng vai trò nền tảng mà còn là cốt lõi cho sự phát triển bền vững trong thời đại số. Để có một nền kinh tế số phát triển, cần phải có một xã hội số, và để có xã hội số, cần phải có văn hóa số từ nhận thức, tư duy đến hành vi ứng xử trên không gian mạng. Văn hóa số giúp con người thích nghi và ứng xử phù hợp với môi trường số, từ đó giúp phát triển kinh tế, xã hội.

Tuy nhiên, hiện nay, Việt Nam vẫn còn thiếu những quy định cụ thể về văn hóa công vụ số, đặc biệt là trong việc giao tiếp và tương tác số của cán bộ, công chức. Điều này gây ra khoảng trống trong việc định hình văn hóa số cho đội ngũ cán bộ, công chức. Là Chủ nhiệm đề tài khoa học cấp Bộ về xây dựng văn hóa số cho đội ngũ cán bộ ngành nội vụ, TS Nguyễn Thị Trang kiến nghị bổ sung nội dung về văn hóa số vào các quy định hiện hành và đề xuất cần có khung năng lực số, gồm cả kỹ năng chuyên môn lẫn đạo đức số và bảo mật thông tin.

Vai trò của thanh niên trong việc thúc đẩy văn hóa số cũng được TS Nguyễn Thị Trang đánh giá cao. Thanh niên, đặc biệt là lực lượng tình nguyện viên trẻ, đã tích cực hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục hành chính số, đóng vai trò ‘cầu nối số’ giữa người dân và chính quyền. Phong trào ‘xóa mù số’ do đoàn viên, sinh viên triển khai đang giúp rút ngắn khoảng cách số giữa các vùng miền, nhóm tuổi, đối tượng yếu thế.

TS Nguyễn Thị Trang cũng cảnh báo về tình trạng lệch chuẩn văn hóa số và đề xuất ứng dụng AI trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số. Một video ứng dụng AI đã được giới thiệu tại Diễn đàn, nhằm phản bác luận điệu sai lệch và lan tỏa thông tin chính thống.

Chuyển đổi số không chỉ là thay đổi công nghệ mà là thay đổi văn hóa, từ tư duy đến hành vi. TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, ‘Một xã hội số chỉ bền vững khi có văn hóa số là nền tảng’. Đồng thời, chị đề xuất xây dựng Luật Công nghiệp Văn hóa, để vừa bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc, vừa thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm sáng tạo mang bản sắc Việt Nam ra thế giới trong thời đại số.

Việc xây dựng văn hóa số là một quá trình lâu dài và đòi hỏi sự tham gia của toàn xã hội. Với sự hỗ trợ của công nghệ và sự sáng tạo của thanh niên, Việt Nam có thể xây dựng một xã hội số bền vững, góp phần vào sự phát triển của đất nước trong thời đại số. https://www.vietnamnet.vn

Thủ đô Hà Nội đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trên nhiều lĩnh vực, từ xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số đến hiện đại hóa phương thức phục vụ. Sau thời gian triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, thành phố đã gặt hái được nhiều kết quả nổi bật.

Ngay từ đầu năm 2025, UBND TP. Hà Nội đã chỉ đạo quyết liệt việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW và Quyết định số 204-QĐ/TW của Ban Bí thư về chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng. Thành phố tập trung vào các trụ cột then chốt như hoàn thiện thể chế, chính sách, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Về xây dựng chính quyền số, Hà Nội đã triển khai hiệu quả 5 trụ cột chính: Hạ tầng số, nền tảng và hệ thống số, dữ liệu số, ứng dụng dịch vụ số và đảm bảo an toàn thông tin mạng. Dữ liệu trong các lĩnh vực then chốt như người có công, an sinh xã hội, hộ tịch, bảo trợ xã hội và trẻ em đã được chuẩn hóa, làm sạch và liên thông.

Trong lĩnh vực giáo dục, Hà Nội đã thí điểm học bạ số cho toàn bộ học sinh trung học cơ sở và trung tâm giáo dục thường xuyên từ học kỳ II năm học 2024-2025. Lĩnh vực giao thông cũng chứng kiến bước đột phá khi Thành phố tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong điều hành, tối ưu hóa đèn tín hiệu và xử lý vi phạm giao thông.

Trong hệ thống các cơ quan Đảng, đoàn thể Thành phố, chuyển đổi số được Thành ủy Hà Nội chỉ đạo quyết liệt với nhiều sáng kiến đồng bộ. Một dấu ấn nổi bật là việc tích hợp thành công 4 thủ tục hành chính Đảng lên Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: ‘Dữ liệu số là tài sản, là nền tảng cho phát triển và quản trị thông minh. Người đứng đầu các đơn vị phải trở thành hạt nhân, người truyền cảm hứng và dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số’.

Hà Nội cũng là địa phương đi đầu trong thực hiện Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Thành phố triển khai hiệu quả các nền tảng như: Ứng dụng Công dân Thủ đô số – iHanoi, sổ sức khỏe điện tử, cấp lý lịch tư pháp trên VNeID…

Tới đây, Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số hiện đại, phục vụ toàn diện cho người dân và doanh nghiệp.

Ngày 21/7, Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã tổ chức Diễn đàn thanh niên với xã hội số và tập huấn các đội hình thanh niên tình nguyện hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền điện tử 2 cấp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Sự kiện thu hút hơn 250 đại biểu đại diện cho trên 400.000 thanh niên từ các đơn vị Đoàn, Hội trên địa bàn toàn tỉnh tham gia. Diễn đàn được kết nối trực tuyến đến điểm cầu các Đoàn xã, phường trên địa bàn tỉnh.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, đồng chí Phạm Thị Thu Hiền, Bí thư Tỉnh đoàn, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh nhấn mạnh: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã đặt thanh niên ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nguồn lực con người. Thanh niên được xác định là lực lượng tiên phong, đi đầu trong việc đẩy mạnh công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Trong bối cảnh Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số đã và đang trở thành những lĩnh vực then chốt, tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Với vai trò là lực lượng tiên phong, tuổi trẻ Thái Nguyên đứng trước những cơ hội để vươn mình trong kỷ nguyên số, song song với đó là những khó khăn, thách thức.

Tại chương trình, Câu lạc bộ thanh niên số tỉnh Thái Nguyên chính thức ra mắt với 20 thành viên là những cán bộ đoàn cốt cán đại diện cho các đoàn viên, thanh niên địa bàn dân cư, thanh niên công chức viên chức, thanh niên lực lực vũ trang, thanh niên nông thôn, công nhân, đô thị, học sinh, sinh viên, giảng viên trẻ. Các thành viên trong Câu lạc bộ sẽ là những hạt nhân tiêu biểu trong triển khai, thực hiện và đẩy mạnh hoạt động “bình dân học vụ số”, hỗ trợ chính quyền 2 cấp hoạt động hiệu quả trong thời gian tới.

Cũng tại Diễn đàn, các đoàn viên, thanh niên đã được chia sẻ những nội dung xoay quanh chủ đề “Thanh niên Thái Nguyên với xã hội số: Cơ hội, thách thức và giải pháp”; đồng thời được tập huấn kỹ năng ứng dụng công nghệ số, AI trong học tập và lao động; hướng dẫn triển khai hỗ trợ mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở.

Nhân dịp này, Công ty Mobifone đã trao biển tượng trưng hỗ trợ 100 triệu đồng cho Tỉnh đoàn Thái Nguyên để triển khai xây dựng 2 công trình thanh niên số hóa di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh. Sự hỗ trợ này thể hiện sự quan tâm của Công ty đối với việc phát triển và ứng dụng công nghệ số trong hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Thông qua Diễn đàn, Tỉnh đoàn Thái Nguyên hy vọng sẽ tạo ra một kênh giao lưu, chia sẻ thông tin và kinh nghiệm giữa các đoàn viên, thanh niên trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ số, AI trong học tập, lao động và hoạt động tình nguyện, góp phần xây dựng xã hội số và hỗ trợ chính quyền điện tử 2 cấp.

Sơn La đang tích cực triển khai phong trào “Bình dân học vụ số” trên địa bàn tỉnh, với mục tiêu quan trọng là nâng cao năng lực số và kỹ năng sử dụng thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin cho người dân ở mọi tầng lớp và độ tuổi.

Đây là nền tảng quan trọng để xây dựng chính quyền số, xã hội số, kinh tế số và công dân số theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Người dân Sơn La đã được hướng dẫn sử dụng điện thoại thông minh và các ứng dụng số, dữ liệu số trong công tác chuyên môn.

Lực lượng Công an tỉnh Sơn La đã đặt mục tiêu nâng cao năng lực số, kiến thức công nghệ và kỹ năng sử dụng các ứng dụng số, dữ liệu số trong công tác chuyên môn. Mục tiêu cụ thể là đến hết năm 2026, 100% lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh sẽ được phổ cập kiến thức cơ bản về chuyển đổi số và kỹ năng số theo Khung năng lực số trong công an nhân dân.

Đoàn thanh niên cũng đã tích cực hưởng ứng phong trào “Bình dân học vụ số” với khoảng 78% số thanh thiếu nhi được tiếp cận các hoạt động nâng cao năng lực số do đoàn, hội các cấp triển khai. Bên cạnh đó, 67% số thanh niên sử dụng dịch vụ công trực tuyến và 83% số thanh niên sử dụng tài khoản thanh toán điện tử. Đội tình nguyện trực tiếp tại cơ sở có hơn 4.000 thành viên, sẽ là lực lượng chủ công trong triển khai phong trào “Bình dân học vụ” nhằm phát huy tinh thần, nhiệt huyết của tuổi trẻ để phổ cập kiến thức cơ bản về chuyển đổi số.

Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La đã ban hành kế hoạch triển khai, thực hiện “Bình dân học vụ số” với những chỉ tiêu cụ thể. Trong năm 2025, tỉnh phấn đấu 80% cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong các cơ quan nhà nước và các tổ chức chính trị – xã hội trên địa bàn tỉnh có hiểu biết về chuyển đổi số, kiến thức và kỹ năng số, sử dụng được các nền tảng, dịch vụ số phục vụ công việc.

Để đạt được những mục tiêu đặt ra, đòi hỏi không chỉ là sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền, mà còn là sự chủ động học hỏi, thích nghi của từng người dân. Phong trào “Bình dân học vụ số” sẽ trở thành một văn hóa học tập suốt đời, nơi mỗi người dân tự nguyện nâng cao năng lực số của bản thân, để không bị tụt lại trong hành trình chuyển đổi số quốc gia.

Thông tin về phong trào “Bình dân học vụ số” tại Sơn La có thể được tìm hiểu thêm tại trang web của Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La. Các thông tin về chuyển đổi số và nâng cao năng lực số cũng có thể được tìm hiểu tại trang web của Bộ Thông tin và Truyền thông.

Trong nỗ lực đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, tỉnh Lâm Đồng đã tiến hành làm việc với Tập đoàn Viettel để triển khai các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và phát triển kinh tế – xã hội. Sự kiện này diễn ra ngay sau khi tỉnh Lâm Đồng được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh cũ gồm Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của tỉnh trong việc ổn định tổ chức và thúc đẩy phát triển nhanh chóng.

Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, ông Hồ Văn Mười, cho biết rằng tỉnh đã bắt đầu triển khai chuyển đổi số nhưng vẫn còn nhiều hạng mục cần tiếp tục thực hiện hoặc đẩy mạnh hơn nữa. Đặc biệt, việc đồng bộ dữ liệu hoặc nền tảng từ các tỉnh đã sáp nhập đang là một thách thức lớn. Tại buổi làm việc, UBND tỉnh Lâm Đồng đã đề xuất với Viettel hỗ trợ trong việc đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong các lĩnh vực chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Tỉnh Lâm Đồng mong muốn xây dựng hạ tầng số đồng bộ, cơ sở dữ liệu dùng chung và nền tảng tích hợp để nâng cao hiệu quả quản trị, phục vụ người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng công nghệ. Cụ thể, Lâm Đồng đề xuất Viettel hỗ trợ phát triển mạnh hạ tầng số và kết nối 4G/5G trên toàn tỉnh; triển khai Hệ thống một cửa điện tử; ứng dụng chữ ký số; kết nối, làm sạch và đồng bộ dữ liệu từ các tỉnh cũ; triển khai hệ thống báo cáo phân tích dữ liệu và cảnh báo sớm phục vụ công tác điều hành của UBND tỉnh.

Bên cạnh đó, tỉnh Lâm Đồng cũng mong muốn Viettel xem xét lựa chọn tỉnh làm địa điểm triển khai các dự án nhà máy công nghệ cao như nhà máy bán dẫn, trung tâm dữ liệu. Chủ tịch – Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel, ông Tào Đức Thắng, đã trao đổi trực tiếp cùng Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lâm Đồng và Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười, lắng nghe các đề xuất của tỉnh.

Ông Thắng cho biết, theo kinh nghiệm triển khai chuyển đổi số của Viettel, có 6 mục tiêu trọng yếu cần phối hợp thực hiện sớm, bao gồm hoàn thiện thể chế tại các sở, ban, ngành để chuyển sang môi trường số; thu thập, liên thông và số hoá dữ liệu; xây dựng và nâng cấp hạ tầng kết nối, bổ sung phần cứng và phần mềm; xây dựng các bài toán ứng dụng trên nền tảng số; bảo đảm an ninh, an toàn thông tin; và bảo đảm nguồn lực cho toàn bộ quá trình triển khai.

Tỉnh Lâm Đồng mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh cũ gồm Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận. Sau sáp nhập, tổng diện tích của tỉnh đạt 24.233 km² – lớn nhất cả nước, dân số khoảng 3,87 triệu người với 124 đơn vị hành chính cấp xã. Năm 2024, GRDP của tỉnh đạt 319.887 tỷ đồng, tăng trưởng 4,02% so với năm trước, xếp hạng 8/34 toàn quốc.

Việc sáp nhập mang lại cho Lâm Đồng một tầm vóc phát triển mới, với nền kinh tế đa dạng và không gian rộng mở để triển khai chuyển đổi số, nhất là trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm như nông nghiệp và du lịch. Tuy nhiên, địa phương cũng phải đối mặt với không ít thách thức như quy mô địa bàn rộng, địa hình chia cắt, sự đa dạng về dân tộc… Đây là những yếu tố đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc phổ cập công nghệ và triển khai các giải pháp chuyển đổi số mang tính đặc thù, phù hợp với thực tiễn.