Ngày 3/8 vừa qua đã trở thành một mốc thời gian quan trọng trong quá trình triển khai dự án Vành đai 3 tại TPHCM, khi thông tin về nút giao Bình Chuẩn bắt đầu thu hút sự chú ý của dư luận. Sau gần 2 năm thực hiện, dự án này đang dần hình thành và hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích trong việc giảm tải áp lực giao thông tại khu vực, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế – xã hội của vùng.

Thành công của dự án không chỉ nằm ở việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng giao thông, mà còn ở khả năng thực hiện đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng thi công. Đây là một thách thức không nhỏ, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị thi công, cơ quan quản lý và các bên liên quan để đảm bảo dự án được hoàn thành theo kế hoạch.

Trong khi đó, tại tỉnh Tây Ninh, một vụ cháy lớn đã xảy ra tại một xưởng có diện tích lên đến gần 12.000m2, gây ra mối quan ngại sâu sắc về an toàn phòng cháy chữa cháy tại các khu vực công nghiệp. Hiện trường vụ cháy cho thấy mức độ nghiêm trọng và tác động lớn của vụ việc, làm dấy lên nhiều câu hỏi về nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa.

Cơ quan chức năng đang tích cực điều tra nguyên nhân vụ cháy và nỗ lực ngăn chặn những vụ việc tương tự tái diễn. Việc này không chỉ đòi hỏi sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, mà còn cần sự quan tâm và cảnh giác của toàn xã hội trong việc thực hiện các biện pháp phòng cháy chữa cháy.

Những thông tin trên đã thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân trong và ngoài nước. Việc chú trọng vào các dự án hạ tầng giao thông và các biện pháp phòng cháy chữa cháy đang là những vấn đề cấp thiết được nhiều người quan tâm. Mong muốn của nhiều người là các dự án lớn như Vành đai 3 tại TPHCM có thể được hoàn thành đúng tiến độ, đồng thời các vụ cháy lớn như tại Tây Ninh không tái diễn.

Chính quyền thành phố Hà Nội đã nhiều lần thể hiện quyết tâm hạn chế sử dụng xe cá nhân và cấm xe máy ở khu vực nội thành từ cuối năm 2015, với một loạt các nghị quyết và đề án được ban hành. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục thúc đẩy nỗ lực này bằng cách ban hành Chỉ thị số 20, yêu cầu UBND TP Hà Nội thực hiện các giải pháp để hỗ trợ các tổ chức và cá nhân chuyển đổi phương tiện giao thông của họ.

Một trong những mục tiêu cụ thể được đặt ra là đến ngày 1-7-2026, Hà Nội sẽ cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Tiếp đó, từ ngày 1-1-2028, thành phố sẽ không cho phép xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng và hạn chế xe ô tô cá nhân chạy xăng, dầu lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Và đến năm 2030, dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Để đạt được mục tiêu này, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, ông Dương Đức Tuấn, cho biết rằng thành phố sẽ nghiên cứu và báo cáo Thành ủy, thông qua HĐND thành phố để thiết lập một cơ chế, chính sách hỗ trợ người dân trong việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện. Sở Xây dựng TP Hà Nội đang lấy ý kiến các sở, ngành và đơn vị liên quan để soạn thảo nghị quyết của HĐND thành phố về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn.

Theo dự thảo nghị quyết, người dân có xe máy chạy xăng hoặc diesel tại các vùng phát thải thấp, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh có thể được hỗ trợ 3-5 triệu đồng. Mỗi cá nhân được hỗ trợ tối đa 1 xe đến hết năm 2030. Thành phố cũng dự kiến miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030.

Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh một cách nhanh chóng. Ông Nguyễn Đại Hoàng, admin diễn đàn otofun, đưa ra quan điểm rằng việc chuyển đổi này đòi hỏi rất nhiều giải pháp mà Hà Nội cần triển khai, như hỗ trợ tài chính, miễn, giảm lệ phí trước bạ, đăng ký xe và xây dựng trạm sạc pin miễn phí.

Nhìn lại gần 10 năm qua, TP Hà Nội đã có nhiều nghị quyết, đề án để thực hiện lộ trình cấm, hạn chế xe máy. Tại Kỳ họp thứ 14 diễn ra đầu tháng 12-2015, HĐND TP Hà Nội khóa XIV thông qua chương trình mục tiêu nhằm giảm thiểu ùn tắc giao thông và đảm bảo an toàn giao thông trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016-2020. HĐND Hà Nội quyết nghị xây dựng đề án từng bước hạn chế sử dụng phương tiện giao thông cá nhân trên địa bàn.

Đến nay, mặc dù đã có nhiều nỗ lực nhưng mục tiêu cấm xe máy vẫn chưa thể hiện thực hóa. Việc thực hiện các biện pháp hạn chế xe máy và chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh sẽ gặp nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là trong việc đảm bảo các điều kiện cho người dân chuyển đổi phương tiện.

PGS.TS Shaojun Zhang, Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), đã chia sẻ về các giải pháp mà Bắc Kinh đã triển khai khi cấm xe máy xăng và có thể hữu ích với Hà Nội. Bắc Kinh là thành phố đầu tiên ở Trung Quốc áp dụng cấm xe máy xăng, bắt đầu từ năm 1986 trong vành đai 3, với lý do chính là tiếng ồn quá mức, lượng phát thải ô nhiễm cao và nguy cơ cao gây ra tai nạn giao thông.

Đến năm 2000, khu vực cấm được mở rộng đến vành đai 4. Ngoài ra, còn có nhiều tuyến đường bị cấm xe máy xăng lưu thông. Từ năm 2014, xe máy xăng đăng ký ở các địa phương khác không được phép di chuyển trong khu vực vành đai 6 của Bắc Kinh, rộng hơn 2.000 km2. Bên cạnh đó, Cục Sinh thái và Môi trường Bắc Kinh đã áp dụng các yêu cầu nghiêm ngặt hơn trong việc đăng ký và kiểm định hàng năm xe máy xăng.

Ông Zhang cho rằng việc hạn chế xe máy xăng thường bắt đầu ở một số khu vực trung tâm, sau đó mở rộng ra khu đô thị lớn và phải cung cấp phương tiện thay thế hợp lý. Các phương tiện thay thế gồm: Sử dụng xe máy điện với ưu thế nổi bật là chi phí thấp hơn và sạch hơn; ôtô cá nhân; phát triển giao thông công cộng, đặc biệt là tàu điện ngầm ở thành phố lớn. Nếu có thể cung cấp đủ các lựa chọn thay thế hợp lý, người dân sẽ có xu hướng ủng hộ các chính sách hạn chế xe máy.

Sau gần 30 năm cấm xe máy xăng, chất lượng không khí của Bắc Kinh đã cải thiện đáng kể. Trong thập kỷ qua, Bắc Kinh đã tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí, tập trung vào PM2.5 như là chất ô nhiễm chính, đặc biệt là bằng cách siết chặt kiểm soát khí thải từ phương tiện giao thông. Hiện nay, nồng độ PM2.5 trung bình năm tại Bắc Kinh đã giảm xuống còn khoảng 30 microgam/m3.

Ông Zhang cũng chia sẻ về các biện pháp mà Hà Nội có thể áp dụng để triển khai hiệu quả việc cấm xe máy trong vành đai 1, khu vực trung tâm Thủ đô. Ông cho rằng việc kiểm soát ô nhiễm xe máy xăng hiệu quả cần chiến lược đa phương diện. Trước tiên, cần có các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng về tác động của xe máy xăng đến chất lượng không khí, đặc biệt là lượng phát thải và tiếng ồn cao.

Thứ hai, cần có các biện pháp từng bước như: Hạn chế dần việc bán các mẫu xe phát thải cao và thiết lập khu vực cấm xe máy xăng, qua đó cân bằng giữa hiệu quả chính sách và khả năng chấp nhận của người dân. Điều quan trọng nhất ông cho rằng các biện pháp này phải đi kèm với việc mở rộng hệ thống giao thông công cộng tin cậy và thúc đẩy phương tiện thay thế sạch hơn như xe máy điện, đảm bảo nhu cầu đi lại của người dân vẫn được đáp ứng đồng thời giảm phát thải.

Để thúc đẩy việc chuyển đổi, Bắc Kinh chủ yếu dựa vào trợ cấp trong nước khi mua xe điện, hiện dừng từ sau năm 2023; hạn ngạch biển số và trợ cấp cho hạ tầng sạc để thúc đẩy sử dụng xe điện. Ông Zhang cũng gợi ý về việc phát triển hạ tầng trạm sạc của Bắc Kinh. Việc xây dựng hạ tầng trạm sạc đòi hỏi sự phối hợp chính sách giữa nhiều cơ quan.

Trước hết, Trung Quốc hiện quy định bắt buộc lắp đặt cọc sạc tại các khu chung cư xây mới và một số khu dân cư tương đối mới. Với các khu dân cư cũ gặp khó khăn trong việc tiếp cận sạc điện, nhiều công ty đã triển khai các trạm sạc công cộng, bao gồm cả trạm sạc nhanh công suất lớn tại các trung tâm thương mại, đầu mối giao thông và trụ sở doanh nghiệp.

Cuối cùng, ông Zhang cũng đưa ra khuyến nghị về việc giảm phát thải và giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí ở Hà Nội. Ông cho rằng hai phần ba bụi mịn PM2.5 ở Hà Nội đến từ các nguồn bên ngoài, vì vậy cần có cơ chế phối hợp phòng chống ô nhiễm khu vực. Cách tiếp cận này đã chứng minh hiệu quả trong chiến dịch kiểm soát không khí sạch cho Thế vận hội Bắc Kinh 2008. Báo Chính Pháp