Trường hợp của ông Trần Văn Tâm, Hiệu trưởng Trường THCS Tam Giang Tây, tỉnh Cà Mau, đang thu hút sự quan tâm của dư luận. Ông Tâm bị cáo buộc dùng hóa đơn khống quyết toán tiền mua vật liệu làm thiết bị cho trường, gây thiệt hại 10,7 triệu đồng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia luật và cựu thẩm phán cho rằng việc tuyên phạt 7 năm tù là thiếu nhân văn và cần xem xét lại.

Ông Tâm bị tạm giam gần một năm và hiện đang kháng cáo. Theo một cựu thẩm phán Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM, hành vi của ông Tâm có dấu hiệu phạm tội, nhưng cần điều tra lại và làm rõ nhiều yếu tố còn thiếu sót. Bà cho rằng bản án phúc thẩm đã xác định chưa có căn cứ vững chắc buộc tội ông Tâm.

Trong khi đó, luật sư Nguyễn Thành Công, Công ty Luật TNHH Đông Phương Luật, cho rằng việc tính toán chính xác giá trị tài sản bị chiếm đoạt có yếu tố đặc biệt quan trọng. Số tiền bị cáo buộc chỉ hơn 10 triệu đồng, trong khi ông Tâm khẳng định đã dùng vào hoạt động khác phục vụ cho nhà trường chứ không chiếm hưởng cá nhân.

Nhiều người cho rằng ông Tâm là người chịu khó, có trách nhiệm với công việc, gia đình và xã hội. Do đó, cần phải xem xét lại vụ việc và áp dụng một cách tiếp cận nhân văn hơn. Luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch, Đoàn luật sư TP HCM, cho rằng việc các cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm xử lý hình sự và phạt ông Tâm trong vụ án này là quá nặng, chưa toàn diện và thiếu căn cứ vững chắc.

Bản án sơ thẩm chưa đánh giá đúng tính chất, mức độ vi phạm, không xét đến các tình tiết giảm nhẹ, bối cảnh của hành vi sai phạm. Ông Trạch viện dẫn khoản 2 Điều 8 Bộ luật Hình sự quy định nếu hành vi có dấu hiệu tội phạm nhưng không gây nguy hiểm đáng kể cho xã hội thì có thể xử lý bằng biện pháp hành chính, thay vì hình sự hóa.

Như vậy, theo ông, pháp luật là nguyên tắc nhưng khi áp dụng vào thực tiễn phải xét đến bối cảnh, mục đích, động cơ, tránh tuyệt đối hình sự hóa. Việc tạm giam ông Tâm gần một năm khi các yếu tố tư lợi và hậu quả thiệt hại chưa rõ ràng là quá nặng, tiềm ẩn nguy cơ làm tổn hại nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, sự nghiệp và tâm lý của một người thầy và gia đình của ông.

Ngày gần đây, Tòa án nhân dân TP.Đà Nẵng đã kết thúc phiên xét xử sơ thẩm một vụ án gây tranh cãi và lo ngại trong cộng đồng, liên quan đến việc mâu thuẫn giữa các cá nhân vì tranh giành khách hàng tại khu vực du lịch biển Đà Nẵng. Hai bị cáo, Nguyễn Hồng Phong (34 tuổi) và Huỳnh Văn Kim (27 tuổi), đã bị tuyên phạt 4 năm tù và 3 năm tù, cùng với tội danh giết người, sau khi gây ra một vụ xô xát và chém người dã man đối với Đào Trọng Hưng.

Vụ việc bắt nguồn từ một quán nước thuộc số 69A Châu Thị Vĩnh Tế, nơi bị cáo Nguyễn Hồng Phong cùng vợ kinh doanh. Quán nước này nằm bên cạnh quán nước số 69 của Đỗ Thị Tâm Châu và người yêu của cô, Đào Trọng Hưng. Quán của Phong dường như thu hút nhiều khách hơn, điều này thường xuyên gây ra sự căng thẳng và tranh cãi về việc giành khách giữa hai quán. Căng thẳng leo lên cao khi Hưng nhiều lần đe dọa và thậm chí muốn ‘dỡ quán’ của Phong nếu họ không ngừng kinh doanh.

Tối ngày 25/10/2024, tình hình trở nên trầm trọng khi Phong và Hưng xảy ra mâu thuẫn. Sự việc bắt đầu khi Phong dắt xe cho khách và bị Hưng dùng tay đánh vào mặt. Ngay sau đó, Phong liên hệ với em vợ là Huỳnh Văn Kim và Huỳnh Văn Lượng, yêu cầu họ đến hiện trường. Phong và Kim, cùng mang theo dao và mũ bảo hiểm, xông vào quán. Trong khi đó, Hưng cũng lấy một dao hình đầu rồng để chống trả.

Khi thấy Hưng rút dao, Phong và Kim lùi lại và ra đường. Tuy nhiên, Hưng tiếp tục đuổi theo và chém. Tại thời điểm này, Kim đã dùng ghế để đánh trả. Phong, với dao trên tay, chém thẳng vào đầu Hưng và tiếp tục dùng sống dao đánh 2-3 cái vào lưng Hưng. Về phần mình, Kim cũng dùng ghế đánh vào đầu và người Hưng nhiều lần cho đến khi người dân địa phương can ngăn.

Kết quả của sự việc là Hưng bị chấn thương sọ não nghiêm trọng, gây tụ máu và khí màng cứng, thậm chí còn bị vỡ lún xương sọ… với tỷ lệ thương tích lên đến 41%. Trong khi đó, Hội đồng xét xử (HĐXX) nhận định rằng hành vi của Phong và Kim đã cấu thành tội giết người. Lý do là bởi việc chém thẳng vào đầu, một vùng trọng yếu của cơ thể con người, có khả năng dẫn đến tử vong.

Đáng chú ý, vụ việc xảy ra tại khu vực tập trung nhiều du khách, đặc biệt là du khách nước ngoài, ở khu vực phố Tây An Thượng. Hành vi tranh giành khách của hai bị cáo và bị hại đã phần nào làm xấu đi hình ảnh của du lịch Đà Nẵng. Tuy nhiên, HĐXX cũng ghi nhận rằng trong quá trình điều tra, các bị cáo đã thành khẩn khai báo và bày tỏ sự ăn năn hối cải. Họ cũng đã tự nguyện bồi thường cho bị hại số tiền 95 triệu đồng và nhận được sự đồng ý của bị hại không yêu cầu bồi thường thêm.

Cả hai gia đình của bị cáo và bị hại đã có đơn xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các bị cáo. Đây có thể là một yếu tố được xem xét trong quá trình thực hiện án. Với bản án được tuyên, hy vọng rằng sự việc này sẽ là bài học cho tất cả mọi người về tầm quan trọng của việc kiểm soát cảm xúc và hành động của mình, đặc biệt trong các tình huống căng thẳng.

Ngày 26 tháng 10 năm 2022, Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã tuyên phạt bị can Nguyễn Văn Phi, 34 tuổi, trú tại tỉnh Quảng Trị, 10 năm tù giam vì hành vi giết người. Ngoài ra, bị can Phi còn phải bồi thường thêm 155,5 triệu đồng cho gia đình nạn nhân.

Trước đó, vào ngày 6 tháng 5 năm 2022, sự việc bắt đầu khi Nguyễn Văn Phi và Trần Quang Hiếu, cùng là công nhân tại một công ty ở xã Vạn Hưng, huyện Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa, xảy ra mâu thuẫn về việc nợ nần. Chiều hôm đó, Phi và một số người bạn đã ngồi uống bia tại một quán bia hơi ở xã Vạn Hưng. Tại đây, Phi nhắc đến việc Hiếu nợ tiền nhưng không trả, sau đó Phi gọi điện cho Hiếu để đòi nợ. Tối hôm đó, Hiếu gọi điện lại cho Phi và hai bên xảy ra cãi vã. Họ thống nhất gặp nhau để giải quyết vấn đề nợ nần.

Sau đó, Phi đã mang một con dao đến nơi gặp Hiếu. Khi gặp, mâu thuẫn giữa hai người dẫn đến xô xát. Hiếu có hành động vung tay đánh vào mặt Phi, sau đó Phi đã dùng dao đâm Hiếu 3 nhát. Các nhát đâm đã gây ra tổn thương nghiêm trọng cho Hiếu, bao gồm màng phổi, cơ hoành, túi mật và gan, với tỷ lệ tổn thương cơ thể lên đến 67%.

Sau khi sự việc diễn ra, Phi đã bồi thường ban đầu 18 triệu đồng cho bị hại. Cần lưu ý rằng, đây không phải lần đầu Phi vướng vào các vấn đề pháp lý, trước đó y đã từng bị kết án về tội gây rối trật tự công cộng.

Xem xét các tình tiết, Tòa án đã quyết định áp dụng hình phạt 10 năm tù đối với Nguyễn Văn Phi về hành vi giết người và yêu cầu anh ta phải bồi thường thêm 155,5 triệu đồng cho gia đình nạn nhân. Quyết định này đã được ban hành dựa trên cơ sở cân nhắc đầy đủ các tình tiết của vụ án, đảm bảo tính công bằng và tuân thủ pháp luật.