Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về chuyển đổi giao thông đô thị tại Hà Nội, hướng tới xây dựng thành phố bền vững. Chỉ thị này thể hiện tư duy cải cách, nhằm giảm ô nhiễm không khí và phát triển giao thông công cộng. Các mục tiêu và phương thức triển khai cụ thể đã được chỉ định, với sự phối hợp của các bộ, ngành và địa phương.
Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 20 nhằm giảm ô nhiễm không khí tại Hà Nội, yêu cầu thực hiện các biện pháp mạnh mẽ như cấm xe máy vào Vành đai 1. Tuy nhiên, chỉ cấm xe xăng chưa đủ, cần xử lý đồng bộ các nguồn phát thải và có lộ trình chuyển đổi hiệu quả. Hà Nội cần ưu tiên đầu tư vào giao thông công cộng, tăng số lượng xe buýt sạch, mở rộng hệ thống metro và số hóa hệ thống vé.
Ô nhiễm không khí ở miền Bắc hiện nay có thể gây hại cho nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt với người cao tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu. Để bảo vệ sức khỏe, bạn nên đeo khẩu trang khi ra ngoài, rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý và đi khám sức khỏe định kỳ.
Tiến sĩ Shaojun Zhang, chuyên gia của Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) chia sẻ kinh nghiệm của Bắc Kinh về việc cấm xe máy xăng và các giải pháp thay thế. Từ năm 1986, Bắc Kinh hạn chế xe máy xăng, bắt đầu từ vành đai 3 rồi mở rộng đến vành đai 6. Thành phố triển khai giải pháp thay thế xe máy xăng bằng xe máy điện, ôtô cá nhân và phát triển giao thông công cộng, đặc biệt là tàu điện ngầm. Sau hơn 30 năm cấm xe máy xăng, nồng độ PM2.5 trung bình năm ở Bắc Kinh giảm xuống còn khoảng 30 microgam/m3.
Nghiên cứu trên Nature phát hiện ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn PM2.5, liên quan đến đột biến ADN giống khi hút thuốc, làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc.
Ô nhiễm không khí có thể gây giảm chỉ số IQ ở trẻ. Các chất như hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) và bụi mịn PM2.5 có trong không khí, ngay cả ở trong nhà do nấu ăn bằng bếp gas, khói thuốc lá, hoặc khí thải từ phương tiện giao thông.
Xe máy là nguồn gây ô nhiễm khí thải lớn do tiêu thụ nhiều năng lượng, phát thải trực tiếp mà không qua hệ thống xử lý. Hiện Hà Nội có 450.000 xe máy, chiếm 75% phương tiện và gây 60% ô nhiễm không khí. Chuyển đổi sang xe máy điện đang được đề xuất nhưng cần giải quyết hạ tầng trạm sạc và xử lý rác thải pin.