Hiện nay, chế độ đãi ngộ dành cho đội ngũ nhân viên y tế thôn bản và cô đỡ thôn bản vẫn chưa thực sự tương xứng với khối lượng công việc và trách nhiệm mà họ đảm nhiệm. Họ là lực lượng được xem như ‘cánh tay nối dài’ quan trọng của ngành y tế, đóng vai trò then chốt trong việc phổ biến kiến thức, giáo dục sức khỏe và đảm bảo người dân ở vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, được tiếp cận đầy đủ các dịch vụ chăm sóc y tế cơ bản.

Đội ngũ nhân viên y tế thôn bản và cô đỡ thôn bản đã góp phần không nhỏ vào các chương trình y tế cộng đồng, giúp ngành y tế đạt được những thành tựu quan trọng như nâng cao sức khỏe cộng đồng, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng, tăng tỷ lệ tiêm chủng mở rộng và phòng chống dịch bệnh hiệu quả. Trong những năm qua, họ đã triển khai hiệu quả các chương trình mục tiêu y tế dân số như phòng chống dịch bệnh, suy dinh dưỡng trẻ em, tiêm chủng mở rộng, công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình.

Tuy nhiên, mặc dù đảm đương nhiều nhiệm vụ quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, mức phụ cấp dành cho nhân viên y tế thôn bản hiện nay vẫn còn rất thấp. Mức phụ cấp hàng tháng chỉ dao động từ 0,3 đến 0,5 lần mức lương cơ sở, tùy thuộc vào khu vực. Điều này đã dẫn đến tình trạng nhiều nhân viên y tế thôn bản được đào tạo xin thôi việc hoặc không còn nhiệt huyết với công việc.

Bên cạnh đó, những quy định mới về trình độ chuyên môn cũng đang đặt ra nhiều thách thức, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của mạng lưới y tế cộng đồng. Thông tư 27/2023/TT-BYT của Bộ Y tế quy định nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản phải có trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều người chưa qua đào tạo sẽ không đáp ứng tiêu chuẩn mới.

Để giải quyết những vấn đề này, cần có những điều chỉnh căn bản trong chính sách. Việc tăng mức phụ cấp hàng tháng, áp dụng chế độ phụ cấp công bằng, tổ chức lại việc quản lý và đầu tư vào đào tạo là những giải pháp quan trọng. Việc duy trì và phát triển mạng lưới cán bộ y tế thôn bản là vô cùng cần thiết để đảm bảo mọi người dân, dù ở bất cứ đâu, đều có quyền được chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất.

Trước mắt, cần nâng cao mức phụ cấp hàng tháng để đảm bảo tính ổn định của đội ngũ nhân viên y tế thôn bản và phù hợp với thực tiễn về mức sống hiện nay. Ngoài ra, cần có cơ chế áp dụng chi trả phụ cấp đối với nhân viên y tế tại các tổ dân phố thuộc các phường, thị trấn để đảm bảo sự công bằng, hợp lý trong hoạt động của mạng lưới y tế thôn bản, khu phố trên cả khu vực nông thôn và đô thị.

Cùng với đó, cần tổ chức lại việc quản lý đội ngũ nhân viên y tế thôn bản theo hướng chính quy và khoa học hơn. Việc đầu tư vào đào tạo cũng là một yếu tố quan trọng, cần quan tâm bố trí kinh phí, hỗ trợ công tác đào tạo mới và đào tạo liên tục để đáp ứng kịp thời nhu cầu nhân lực, tạo điều kiện cho nhân viên y tế thôn bản được học tập nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật kiến thức mới và học hỏi kinh nghiệm.

Sở Giáo dục và Đào tạo TP Cần Thơ vừa ban hành công văn nhằm tăng cường triển khai công tác y tế trường học trên địa bàn. Văn bản này được đưa ra trong bối cảnh công tác y tế trường học đang trở thành một phần quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe và an toàn cho học sinh, giáo viên và nhân viên trong các cơ sở giáo dục.

Trong công văn, Sở đề nghị các đơn vị trực thuộc chỉ đạo và triển khai thực hiện Công điện số 116/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác y tế trường học. Đây là một nỗ lực nhằm tăng cường sự quan tâm và đầu tư vào lĩnh vực y tế trường học, đảm bảo môi trường học đường an toàn và lành mạnh cho tất cả các thành viên.

Đồng thời, các đơn vị cần tiếp tục triển khai có hiệu quả chương trình sức khỏe học đường, chương trình y tế trường học trong các cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông gắn với y tế cơ sở. Việc thực hiện các chương trình này nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng về sức khỏe, cũng như cung cấp các dịch vụ y tế cơ bản cho học sinh và giáo viên.

Ngoài ra, các đơn vị cần tích cực triển khai đề án bảo đảm dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh, sinh viên. Đây là một phần quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe và ngăn chặn các vấn đề liên quan đến dinh dưỡng và hoạt động thể chất.

Lãnh đạo các cơ sở giáo dục có trách nhiệm tạo điều kiện cho nhân viên y tế trường học tham gia và hoàn thành khóa đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ theo quy định tại Thông tư số 28/2023/TT-BYT của Bộ trưởng Bộ Y tế. Các cơ sở đào tạo có thể linh hoạt lựa chọn tham gia khóa đào tạo do các cơ sở giáo dục đào tạo khối ngành sức khỏe tổ chức, hoặc lớp bồi dưỡng do Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Sở Y tế tổ chức. Thời gian hoàn thành trước ngày 31/12/2025. Đảm bảo từ ngày 1/1/2026, những nhân viên đã được đào tạo và cấp chứng chỉ theo quy định mới được thực hiện hoạt động khám bệnh, chữa bệnh trong cơ sở giáo dục.

Các đơn vị cũng cần chủ động, tích cực tham gia các hoạt động vệ sinh môi trường, diệt lăng quăng, bọ gậy, diệt muỗi, thực hiện hiệu quả các biện pháp phòng, chống bệnh tật học đường, dịch bệnh truyền nhiễm theo hướng dẫn của ngành Y tế. Đồng thời, các đơn vị cần bảo đảm dinh dưỡng học đường và an toàn thực phẩm trong các cơ sở giáo dục.