Ngày 19/7, tại tỉnh An Giang, hơn 200 cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh đã ra quân tổ chức hoạt động dọn dẹp, vệ sinh và thay hoa mới cho hơn 9.000 mộ liệt sĩ trên địa bàn tỉnh. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi các sự kiện kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025) do Ban Thanh niên Công an tỉnh An Giang phối hợp với Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel tỉnh An Giang tổ chức.

Trung tá Trương Văn Quốc, trưởng Ban Thanh niên Công an tỉnh An Giang, nhấn mạnh rằng đây là một việc làm có ý nghĩa, không chỉ nhằm tuyên truyền sâu rộng, giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống cho đoàn viên về truyền thống yêu nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, mà còn thể hiện trách nhiệm của cán bộ, đoàn viên thanh niên công an trong việc chăm sóc người có công với cách mạng, gia đình chính sách, thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ.

Trong hoạt động này, các cán bộ, chiến sĩ công an và viên chức, người lao động của Viettel An Giang đã cùng nhau dọn dẹp, lau dọn bát hương, thay hoa mới cho hơn 9.000 mộ liệt sĩ tại các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh, bao gồm Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh ở phường Rạch Giá, Nghĩa trang liệt sĩ An Châu ở xã An Châu và Nghĩa trang liệt sĩ Dốc Bà Đắc ở phường Thới Sơn. Những việc làm này không chỉ giúp chỉnh trang, tu sửa các phần mộ liệt sĩ thêm xanh và sạch, mà còn thể hiện lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì công cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc.

Ngoài ra, đơn vị còn tổ chức các điểm khám bệnh, phát thuốc miễn phí cho các gia đình chính sách; vận động quyên góp kinh phí để xây dựng, tu sửa nhà tình nghĩa, nhà đồng đội hoặc làm các công trình phúc lợi, phục vụ dân sinh tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới trong tỉnh. Những hoạt động này thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm xã hội của Công an tỉnh An Giang và Viettel An Giang đối với cộng đồng, đặc biệt là các gia đình chính sách và người có công với cách mạng.

Hoạt động dọn dẹp, vệ sinh và thay hoa mới cho các mộ liệt sĩ là một hành động thiết thực, thể hiện lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì Tổ quốc. Đồng thời, đây cũng là dịp để giáo dục về truyền thống yêu nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” cho các cán bộ, đoàn viên thanh niên công an và cộng đồng.

Ngày 20/7, tại Nghĩa trang liệt sĩ Cổ Loa, xã Đông Anh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hà Nội đã tổ chức chương trình ra quân ‘Ngày cuối tuần xanh tháng 7’ nhằm hướng tới kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025).

Chương trình diễn ra tại đơn vị làm điểm tại Nghĩa trang liệt sĩ Cổ Loa, xã Đông Anh, có sự tham dự của Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hà Nội Đặng Thị Phương Hoa, cùng lãnh đạo các ban, đơn vị thuộc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc TP và lãnh đạo Đảng ủy, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Đông Anh. Đông đảo cán bộ, đoàn viên, hội viên các tổ chức chính trị – xã hội và nhân dân trên địa bàn cũng tham gia.

Ngay sau lễ dâng hương, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Đặng Thị Phương Hoa cùng các đại biểu đã tham gia tổng vệ sinh môi trường tại khuôn viên Nghĩa trang liệt sĩ Cổ Loa.

Theo lãnh đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hà Nội, hoạt động này là một phần trong chuỗi hoạt động hướng tới kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP đã ban hành kế hoạch tuyên truyền và tổ chức các hoạt động kỷ niệm trên địa bàn TP Hà Nội.

Các hoạt động bao gồm tuyên truyền về ý nghĩa lịch sử, chính trị, xã hội và giá trị nhân văn của Ngày Thương binh – Liệt sĩ; biểu dương các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng; giáo dục về lòng biết ơn sâu sắc đối với các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người có công với cách mạng.

Đặc biệt, năm 2025, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc TP định hướng và chỉ đạo thống nhất 2 hoạt động đồng loạt trong tháng 7/2025. Đó là ra quân dọn dẹp vệ sinh, chỉnh trang nghĩa trang liệt sĩ và các nhà bia tưởng niệm gắn với hoạt động tổng vệ sinh môi trường ‘Ngày cuối tuần xanh tháng 7’.

Phát biểu tại chương trình, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Đông Anh Nguyễn Thị Thảo cho biết, hoạt động này là một phần trong chuỗi hoạt động hướng tới kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Bà kêu gọi mỗi đoàn viên, thanh niên, hội viên và người dân tích cực tham gia các hoạt động trong chương trình ‘Ngày cuối tuần xanh’, cùng chung tay xây dựng không gian nghĩa trang liệt sĩ trang nghiêm, sạch đẹp.

Hưởng ứng chương trình, đoàn viên, hội viên các tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn xã bày tỏ sự đồng lòng quyết tâm với tinh thần trách nhiệm cao trong các hoạt động ý nghĩa hướng về tháng 7.

Tháng Bảy, tháng của tri ân và những cảm xúc thiêng liêng, chúng tôi đến thăm nhà bà Mã Thị Dung, 89 tuổi, xóm Dẻ Đoóng, xã Hòa An. Bà là tấm gương của một người vợ liệt sĩ, người đã vượt lên nỗi đau mất mát với sự hy sinh cao cả, lòng yêu nước và ý chí kiên cường, sống một cuộc đời ý nghĩa và góp phần viết nên trang sử vẻ vang của dân tộc.

Trong căn nhà nhỏ, bà Mã Thị Dung ngồi lặng lẽ với đôi mắt ngấn lệ, bàn tay xù xì nhẹ nhàng đặt lên bức ảnh của người chồng là liệt sĩ Nông Quang Khánh. Nhớ những tháng ngày hạnh phúc ngắn ngủi, nhớ dáng vẻ kiên cường anh dũng của chồng, nhớ mộ phần liệt sĩ trong sắc xanh của đại ngàn Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.

Năm 1962, chàng thanh niên mồ côi Nông Quang Khánh nhập ngũ, trong quá trình làm nhiệm vụ đã quen và cảm mến cô gái thùy mị, xinh đẹp Mã Thị Dung khi đó là đội viên thanh niên xung phong. Đầu năm 1964, hai người nên duyên vợ chồng, cuối năm 1964 hạnh phúc nhân đôi khi hai vợ chồng đón cô con gái đầu lòng Nông Thị Bền và đầu năm 1967 tiếp tục đón con trai Nông Trung Kiên ra đời.

Nhưng hạnh phúc ngắn ngủi chẳng tày gang, đến tháng 6/1967, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc bước vào giai đoạn ác liệt, chồng bà đã xung phong vào chiến trường phía Nam để được trực tiếp chiến đấu góp phần giải phóng quê hương. Hòa cùng vào đoàn quân Nam tiến, ông Khánh lên đường đánh giặc, còn bà Dung ở nhà trở lại công việc hằng ngày, chăm sóc con nhỏ cùng nỗi nhớ chồng cồn cào, da diết. Chiến tranh khốc liệt, bà Dung không nhận được tin tức hay lá thư nào của chồng nhưng bà Dung luôn vững tin, tự nhủ chồng bà sẽ trở về, 2 con sẽ được ở bên người cha bằng xương, bằng thịt chứ không phải qua những câu chuyện bà kể.

Nhưng chiến tranh kết thúc mà chồng bà mãi vẫn không trở về, đến năm 1977, sau bao mong ngóng thông tin của chồng, bà Dung nhận được tin báo tử, máu xương người chồng bà thương nhớ đã hòa quyện nơi chiến trường. Đau đớn là thế nhưng bà cố gắng gượng đứng lên vì 2 con, vì niềm tự hào khi chồng anh dũng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc trở thành động lực mạnh mẽ giúp bà không quản khó khăn, mất mát.

Sau niềm an ủi đã tìm được mộ phần của chồng, bà Dung trăn trở với nỗi niềm nên đưa ông về với quê hương để con cái được gần gũi chăm sóc phần mộ và để xứng đáng với tình hiếu nghĩa, đạo lý vợ chồng hay để ông nằm lại nơi chiến trường nơi ông và các đồng đội đã anh dũng chiến đấu và hy sinh. Hằng năm, bà và các con lại thu xếp thời gian vào thăm mộ ông Khánh, đến năm 2000, bà Dung mạnh mẽ quyết định không di dời hài cốt ông về với gia đình mà để ông Khánh yên nghỉ nơi linh thiêng khu mộ liệt sĩ Cao Bằng của Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.

Người vợ liệt sĩ như bà Mã Thị Dung cũng như bao người phụ nữ Việt Nam khác đều đã gói lại niềm riêng, sẵn sàng gạt tình yêu, hạnh phúc gia đình sang một bên để chồng yên tâm lên đường bảo vệ Tổ quốc. Mạnh mẽ vượt lên mọi mất mát, đau thương vẫn một lòng thờ chồng, nuôi con trưởng thành, là hậu phương vững chắc cho người lính đã nằm lại chiến trường phía Nam, góp phần cho đất nước hôm nay nở hoa.

Quảng Ngãi đang nỗ lực triển khai công tác quy tập, tìm kiếm và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Trong những năm qua, các cấp lãnh đạo tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ. Cơ quan chức năng tỉnh đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành khai quật, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN, với hy vọng xác định được danh tính của các liệt sĩ.

Nghĩa trang Liệt sĩ Nghĩa Thắng, xã Trà Giang, tỉnh Quảng Ngãi là một trong những nghĩa trang được xây dựng từ năm 1984, với 786 phần mộ liệt sĩ, trong đó có 396 phần mộ chưa xác định thông tin. Công tác khai quật, lấy mẫu sinh phẩm tại nghĩa trang đã được tiến hành cùng với việc tu bổ, chỉnh trang lại các phần mộ liệt sĩ. Qua công tác khai quật, toàn bộ 396 phần mộ liệt sĩ chưa xác định thông tin đã được lấy mẫu kiểm tra chất lượng để giám định ADN. Ông Nguyễn Văn Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Tư Nghĩa cho biết, việc lấy mẫu ADN xác định lại danh tính cho liệt sĩ là việc làm vô cùng ý nghĩa, giúp các gia đình tìm được thân nhân và trả lại tên cho các liệt sĩ.

Tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp với Cục Người có công, Bộ Nội vụ và Viện Pháp y Quốc gia tiến hành khai quật, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để xác định gen các liệt sĩ chưa xác định danh tính. Năm 2024, tỉnh đã tiến hành khai quật gần 1.100 mộ liệt sĩ đang được chôn cất ở các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh mà chưa xác định danh tính.

Là người trực tiếp thu thập các mẫu sinh phẩm ở Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng, bà Chu Thị Thủy, Giám định viên, Viện Pháp y Quốc gia cho biết, chất lượng các hài cốt được khai quật tại Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng đủ điều kiện để giám định ADN chiếm tỷ lệ khoảng 50% đến trên 50% bộ hài cốt được lấy mẫu.

Từ năm 2021 đến tháng 3/2025, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp lấy 96 mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN, kết quả, 3 liệt sĩ được xác định có quan hệ huyết thống theo dòng mẹ. Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã phối hợp với Cục Người có công và Viện Pháp y quốc gia khai quật hơn 2.000 mộ liệt sĩ chưa xác định được danh tính tại 19 Nghĩa trang trong tỉnh, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN.

Trung tá Hồ Viết Ba, Trưởng ban chính sách, Phòng chính trị, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ngãi cho biết, thực hiện công tác số hóa trong công tác kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm quy tập liệt sĩ thời gian qua, Ban chính sách triển khai toàn diện, đồng bộ và đạt hiệu quả thiết thực.

Tỉnh Quảng Ngãi là chiến trường rất ác liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, tổng số liệt sĩ hy sinh trên địa bàn tỉnh là hơn 37.000. Đến nay đã tìm kiếm quy tập được hơn 34.000 liệt sĩ; số chưa tìm kiếm được là hơn 2.700 liệt sĩ. Đồng thời có gần 1.000 liệt sĩ là con em tỉnh Quảng Ngãi hy sinh trên địa bàn tỉnh khác và làm nhiệm vụ quốc tế tại Lào, Campuchia.

Những năm qua, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Quảng Ngãi triển khai nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ còn thiếu thông tin. Bên cạnh công tác quy tập, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục phối hợp Cục người có công để lấy mẫu gen (ADN) để xác định danh tính những phần mộ liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sau sắp xếp, vẫn xác định đây là nhiệm vụ quan trọng phải tiếp tục thực hiện. Sẽ tập trung xác định thông tin mộ liệt sĩ hiện nay còn thiếu thông tin kết hợp với việc xây dựng Đề án tổng thể sửa chữa, nâng cấp mộ liệt sĩ kết hợp qua đó thực hiện xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Tuổi trẻ phường Đống Đa, Hà Nội, đã thể hiện tinh thần xung kích và tình nguyện trong việc tri ân những người anh hùng và hỗ trợ các đối tượng chính sách. Hướng tới kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh, liệt sĩ, Đoàn Thanh niên phường Đống Đa đã phối hợp với các đơn vị để tổ chức chuỗi hoạt động ý nghĩa.

Đầu tiên, các bạn trẻ đã ra quân vệ sinh môi trường và làm đẹp cảnh quan tại 4 Nhà bia tưởng niệm liệt sĩ trên địa bàn phường, bao gồm Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ phường Trung Liệt cũ, Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ Phường Nam Đồng cũ, Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ phường Láng Hạ cũ và Nhà bia tưởng niệm Liệt sĩ phường Thịnh Quang cũ. Các hoạt động này không chỉ là công việc vệ sinh thông thường mà còn là một bài học giáo dục truyền thống sâu sắc về lòng biết ơn và sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ.

Bạn Nguyễn Quang Anh, Học viện Thanh Thiếu niên Việt Nam, cho biết rằng đây là cách họ thể hiện lòng biết ơn chân thành nhất đến những người đã hy sinh xương máu để có được cuộc sống hòa bình hôm nay.

Bên cạnh đó, Đoàn Thanh niên phường Đống Đa còn chủ động phối hợp với các đơn vị đồng hành triển khai nhiều chương trình ý nghĩa khác nhằm hỗ trợ các đối tượng chính sách. Dự kiến, 23 suất quà sẽ được trao tận tay các thương bệnh binh, cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn.

Đặc biệt, vào ngày 25/7 tới, một chương trình khám bệnh và chăm sóc sức khỏe miễn phí sẽ được tổ chức tại Bệnh viện Đa khoa Đống Đa, dành riêng cho các đối tượng chính sách.

Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Bí thư Đoàn phường Đống Đa Nguyễn Mai Anh cho biết rằng họ mong muốn những hành động của mình không chỉ dừng lại ở việc tưởng nhớ mà còn phải mang lại giá trị thiết thực, sẻ chia gánh nặng với các gia đình chính sách.

Ngoài ra, tuổi trẻ phường Đống Đa còn chú trọng đến việc giáo dục thế hệ mầm non bằng cách mở lớp dạy tiếng Anh miễn phí dành cho con em cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh khó khăn.

Trước đó, Đoàn Thanh niên phường Đống Đa cũng đã phối hợp cùng Đoàn Thanh niên trường Đại học Thủy Lợi và Chi đoàn cơ sở 68 tổ chức ‘Ngày Chủ nhật xanh’ lần thứ IV năm 2025, triển khai mạnh mẽ phong trào thi đua ‘Sáng – xanh- sạch -đẹp’ trên toàn địa bàn.

Các tình nguyện viên đã tập trung vào 4 tuyến phố xuyên tâm của phường, tích cực bóc xóa quảng cáo, rao vặt trái phép dán bẩn trên tường, cột điện, trả lại vẻ mỹ quan cho đô thị và đẩy mạnh công tác vệ sinh môi trường, thu gom rác thải.

Trong những ngày tháng 7, các cán bộ, đoàn viên thanh niên (ĐVTN) xã Sơn Đông đã đến thăm và trò chuyện với những người mẹ, người cha, và thân nhân của các gia đình liệt sĩ trên địa bàn xã. Họ mang theo một món quà đặc biệt, những bức ảnh của các liệt sĩ được phục dựng bằng công nghệ hiện đại, để giúp người thân có cơ hội nhìn lại gương mặt thân yêu sau nhiều năm tháng chỉ còn trong ký ức.

Tại căn nhà nhỏ ở thôn Hương Ngãi, cụ bà Triệu Thị Trinh không giấu được niềm xúc động khi ngắm nhìn bức ảnh rõ nét của người con trai, liệt sĩ Triệu Quốc Bình. Sinh năm 1946, hy sinh tại mặt trận phía nam năm 1967, bức hình duy nhất của liệt sĩ Nguyễn Văn Chước, xã Hải Lựu đã được gia đình phục chế một lần. Tuy nhiên, do thời gian và công nghệ thời điểm phục chế thấp, nên chất lượng ảnh theo thời gian cũng không còn rõ nét.

Trước khi triển khai chương trình, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cơ sở đoàn khảo sát thực tế tại địa phương, qua đó nắm được tình hình có những liệt sĩ ra đi và để lại tấm hình cho gia đình, nhưng có người chỉ là tấm ảnh vẽ chì chân dung từ người thân miêu tả lại. Thời gian trôi qua, những tấm hình kỷ niệm, những di ảnh thờ cũng đã phai mờ và hư hỏng theo năm tháng không còn nhìn rõ.

Với lòng tri ân các liệt sĩ của thế hệ trẻ, mong muốn được phục hồi tấm ảnh mà các anh hùng liệt sĩ để lại, Đoàn thanh niên các xã, phường đã phối hợp cùng cấp ủy chi bộ, chi đoàn các khu dân cư và xin phép các gia đình thực hiện. Chương trình được thực hiện chủ yếu từ nguồn xã hội và đã được nhiều đơn vị, tổ chức đồng hành.

Các bức ảnh được phục dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), với sự hỗ trợ kỹ thuật, dựa trên những bức ảnh cũ và thông tin từ gia đình cung cấp. Qua công nghệ hiện đại, hình ảnh các liệt sĩ được tái hiện một cách sống động và chân thực, giúp người thân có cơ hội nhìn lại gương mặt thân yêu sau nhiều năm tháng chỉ còn trong ký ức.

Nhân kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ năm nay, tỉnh Đắk Lắk đã hoàn thành chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm cho gia đình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Đây là một hoạt động thiết thực, thể hiện sự tri ân sâu sắc của cả hệ thống chính trị và toàn dân với những người đã cống hiến, hy sinh cho Tổ quốc.

Tại xã Liên Sơn Lắk, bà H Lang Ông, một cô gái M’nông từng tham gia cách mạng trong thời chiến, đã được hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà ở. Ngôi nhà mới của bà được xây dựng sát bên nhà của gia đình cháu gái, vừa đảm bảo sự gần gũi, tiện bề chăm sóc, lại vừa giữ được không gian riêng tư. Đây không chỉ là một ngôi nhà mà còn là sự ghi nhận, một lời tri ân sâu sắc mà Đảng, Nhà nước dành cho những người có đóng góp thầm lặng trong thời chiến như bà H Lang.

Cùng chung niềm vui ấy, bà H Pông, trú tại buôn Yơn, xã Liên Sơn Lắk, cũng đã được hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà ở. Bà H Pông có 3 người con, nhưng chồng đã mất, các con đã lập gia đình và có cuộc sống riêng. Do kinh tế eo hẹp, trước đây bà phải sống trong cái chòi dựng tạm bợ trên mảnh đất của gia đình. Giờ đây, bà đã có một căn nhà kiên cố để ở.

Tỉnh Đắk Lắk đã triển khai xây mới và sửa chữa 9.493 căn nhà cho các đối tượng thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, gia đình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Trong đó, nhà ở cho gia đình người có công là 608 căn, gồm 155 căn xây mới và 453 căn sửa chữa.

Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành dứt điểm việc hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công, thân nhân, gia đình liệt sĩ trước ngày 27/7 năm nay. Đến thời điểm này, Đắk Lắk đã hoàn thành và bàn giao tổng số 607/608 căn nhà cho các đối tượng chính sách có công.

Mỗi ngôi nhà được hoàn thành và bàn giao đúng dịp cả nước tri ân các thương binh, liệt sĩ chính là biểu tượng sống động của đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” và trách nhiệm cộng đồng. Đây là một hoạt động có ý nghĩa rất lớn, thể hiện sự quan tâm và lòng biết ơn của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những người đã cống hiến, hy sinh cho Tổ quốc.

Chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ không chỉ giúp các hộ gia đình có được chỗ ở ổn định, mà còn là một động lực để họ tiếp tục phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. Đồng thời, chương trình cũng góp phần tích cực vào việc xây dựng và củng cố hệ thống chính trị vững mạnh, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Trong những ngày kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, các hoạt động tri ân và hỗ trợ cho các gia đình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ được diễn ra trên toàn quốc. Đây là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, thể hiện sự biết ơn và tôn vinh những người đã hy sinh và cống hiến cho Tổ quốc.

Công nghệ giải trình tự gen đã được các chuyên gia tại GeneStory sử dụng để so sánh gene của người thân với dữ liệu từ Bộ Công an, giúp xác định danh tính 16 liệt sĩ sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc.

Dự án Ngân hàng gene, được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân, phục vụ việc đối sánh và xác định danh tính. Việt Nam có hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính. Nhiều gia đình đã chờ đợi hàng chục năm để tìm được phần mộ thân nhân.

GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, cho biết GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%. Trong dự án này, việc giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu. Vì vậy, việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ.

TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu. Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập. Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ.

Dự án tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy. GS Vũ Hà Văn cho biết ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân.

Công nghệ này cho phép tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi. Việc áp dụng công nghệ giải mã gene vào nhiều lĩnh vực khác nhau đang mở ra những cơ hội mới cho việc nghiên cứu và ứng dụng trong tương lai.

GeneStory là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực giải mã gene tại Việt Nam, với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và cơ sở vật chất hiện đại. Để biết thêm thông tin về dự án Ngân hàng gene và các dịch vụ của GeneStory, vui lòng truy cập https://gene-story.vn/ .

Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức một buổi gặp mặt ấm áp và nhận đỡ đầu cháu Vi Việt Dũng, con trai của liệt sĩ Công an nhân dân Vi Văn Luân, người đã anh dũng hy sinh trong khi thi hành nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy tại biên giới.

Chương trình này là một phần của hoạt động ‘Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương’ do Hội Phụ nữ Công an tỉnh phát động từ năm 2022, nhằm hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đặc biệt là con của các cán bộ, chiến sĩ Công an hy sinh trong khi làm nhiệm vụ.

Liệt sĩ Vi Văn Luân đã hy sinh vào ngày 06/02/2021, trong khi truy bắt đối tượng mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy tại bản Tà Cóm, xã Trung Lý, huyện Mường Lát. Sự ra đi đột ngột của anh đã để lại mất mát lớn cho gia đình và đồng đội.

Cháu Vi Việt Dũng, sinh năm 2015, hiện đang sinh sống tại xã Mường Lát, sẽ được hỗ trợ hàng tháng với mức kinh phí 500.000 đồng từ chương trình ‘Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương’ trong thời gian từ năm 2025 đến năm 2030.

Tại chương trình, Hội Phụ nữ Công an tỉnh đã trao kinh phí hỗ trợ năm đầu tiên là 6 triệu đồng cùng nhiều phần quà, đồ dùng học tập để động viên tinh thần và giúp cháu chuẩn bị bước vào năm học mới.

Sự hỗ trợ này không chỉ mang giá trị vật chất mà còn là nguồn động viên to lớn về tinh thần, giúp cháu Vi Việt Dũng có thêm động lực vươn lên trong học tập và cuộc sống.

Chị Ngân Thị An, vợ liệt sĩ Vi Văn Luân, đã xúc động chia sẻ về sự ra đi của chồng và sự hỗ trợ của Hội Phụ nữ Công an tỉnh dành cho các con.

Chị cho biết, sự quan tâm sâu sắc từ Bộ Công an, Công an tỉnh Thanh Hóa, cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể đã tiếp thêm sức mạnh cho gia đình chị vượt qua mất mát.

Chương trình ‘Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương’ của Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa đã thể hiện sự tiếp nối nghĩa tình đồng chí, đồng đội trong lực lượng Công an nhân dân, đồng thời lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc, tri ân những cống hiến, hy sinh thầm lặng của người chiến sĩ Công an nơi biên cương Tổ quốc.

Trong dòng chảy không ngừng của thời gian, những hy sinh và mất mát của các thế hệ cha anh vì độc lập, tự do của Tổ quốc vẫn còn được khắc ghi sâu sắc trong tâm trí người Việt hôm nay. Nhớ về những ngày tháng đã qua, nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc, tiếp tục ra đời như một cách để tri ân và ghi nhớ những người đã ngã xuống. Các nhạc sĩ, nghệ sĩ đang viết tiếp những giai điệu tri ân thế hệ đi trước, góp phần giữ gìn và lan tỏa giá trị lịch sử trong đời sống đương đại.

Từ nhiều thế hệ qua, những thanh âm vang lên từ trái tim của các nghệ sĩ vẫn luôn ngân vang, như một sợi dây kết nối giữa quá khứ và hiện tại. Mới đây, nhạc sĩ Lê Thống Nhất đã giới thiệu tác phẩm “Khúc hát chiều nghĩa trang” phổ thơ Nguyễn Quang Thiều, viết về người mẹ có con hy sinh nơi chiến trường. Tác phẩm này đã được thể hiện bởi Nghệ sĩ ưu tú Tiến Lâm và nhận được sự đồng cảm của đông đảo công chúng. Cũng với cảm xúc chân thành, nhạc sĩ Nguyễn Anh Trí đã sáng tác hai ca khúc mới “Tuổi 20 đã thành sóng nước” và “Khúc ca ngày về lại”, tưởng nhớ những người con đã ngã xuống trên mảnh đất Quảng Trị linh thiêng và hào hùng của dân tộc.

Không chỉ có vậy, nhạc sĩ Giáng Son cũng đã tạo ra ca khúc “Tìm cha” từ lời thơ của tác giả Phạm Hồng Điệp, do Nghệ sĩ ưu tú Vũ Thắng Lợi thể hiện. Ca khúc này là tiếng lòng của người con dành cho cha sau mấy chục năm đằng đẵng đi tìm hài cốt liệt sĩ của cha. Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày thương binh – liệt sĩ, ca sĩ Sao Mai Khánh Ly ra mắt MV “Còn mãi với non sông” như lời tri ân của thế hệ hôm nay gửi đến những anh hùng đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Tác phẩm này đã góp phần làm sâu sắc thêm tinh thần yêu nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay.

Trước đó, Nghệ sĩ nhân dân Quốc Hưng và nhạc sĩ Kiên Ninh cùng thực hiện MV “Thiên hùng ca bất tử” dựa trên bài thơ “Lời người bên sông” của cựu chiến binh Lê Bá Dương – người từng chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. MV tái hiện tinh thần bất khuất, lòng yêu nước mãnh liệt của các chiến sĩ đã chiến đấu và hy sinh nơi đây, góp phần tạo nên biểu tượng bất tử trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Thông qua tác phẩm này, công chúng có thể cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị lịch sử và tinh thần nhân văn của dân tộc.

Gần đây, còn có nhiều sáng tác mới về đề tài thương binh – liệt sĩ, như “Hát về Côn Đảo thân yêu” (Trần Thành), “Mai về cùng em” (Đức Chính), “Anh về” (nhạc Ngọc Hòa, thơ Lưu Đức Hải); “Trở về quê hương” (nhạc Văn Cung, thơ Quang Tiến), “Cho mùa xuân thanh bình” (nhạc Nguyễn Đăng Tài, thơ Nguyễn Xuân Cửu), “Mộ gió mộ đá ngàn thu” (nhạc Nguyễn Hữu Minh, thơ Lê Quang Bùi)… Không chỉ những nghệ sĩ tên tuổi, nhiều người trẻ cũng đã quan tâm, sáng tác về đề tài này, thể hiện sự đa dạng và phong phú trong cách thể hiện và tiếp cận.

Những tấm gương hy sinh anh dũng, những thương binh, bệnh binh, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng thầm lặng… cống hiến để đổi lấy hòa bình hôm nay vẫn luôn là nguồn cảm hứng mãnh liệt cho các nhạc sĩ, nghệ sĩ tiếp tục sáng tác, biểu diễn. Việc các nghệ sĩ trẻ quan tâm đến lịch sử, truyền thống và tiếp nối dòng chảy tri ân là một hành trình đầy trách nhiệm và tâm huyết. Nhờ đó, những giai điệu tri ân tiếp tục được ngân vang, nối liền hiện tại với quá khứ, làm dịu đi nỗi đau chiến tranh và thắp sáng lên tinh thần yêu nước, lý tưởng sống đẹp trong thế hệ hôm nay và mai sau.

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Câu lạc bộ Bạn đọc Bảo tàng – Thư viện tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã tổ chức một chương trình đặc biệt với tên gọi ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’. Sự kiện này đã thu hút khoảng 100 bạn đọc, thành viên của các câu lạc bộ, đội nhóm và học sinh từ các trường học trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tham gia vào những hoạt động ý nghĩa và thiết thực.

Chương trình bao gồm việc giới thiệu sách, đọc thơ, chia sẻ cảm nhận về những bức tranh mang chủ đề hòa bình. Bên cạnh đó, các tham dự viên còn có cơ hội giao lưu với các nhân chứng lịch sử, lắng nghe những câu chuyện và sự kiện trong thời kỳ chiến tranh. Những chia sẻ này không chỉ giúp các em hiểu rõ hơn về lịch sử của dân tộc mà còn giúp các em thấy được giá trị quý báu của hòa bình.

Mục tiêu của chương trình ‘Vẽ tiếp bức tranh hòa bình’ là giúp các em tham gia có cơ hội hiểu sâu sắc hơn về giá trị quý báu của hòa bình. Qua đó, các em sẽ thêm trân trọng sự hy sinh của thế hệ đi trước và nâng cao ý thức sống có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng và đất nước. Chương trình cũng tạo ra một không gian để các em thể hiện ý tưởng, sáng tạo của mình thông qua việc vẽ tranh, giúp các em phát huy khả năng nghệ thuật và thể hiện tình yêu hòa bình.

Sự kiện này không chỉ là một hoạt động kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ mà còn góp phần giáo dục về truyền thống lịch sử và giá trị hòa bình cho thế hệ trẻ. Thông qua chương trình, các em sẽ có thêm động lực để cố gắng phấn đấu, học tập và rèn luyện, trở thành những công dân có ích cho xã hội. Đồng thời, sự kiện cũng nhằm tri ân và tôn vinh những người đã hy sinh cho nền hòa bình của dân tộc, thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với lịch sử và quê hương.

Ngày 17/2/1979 đã trở thành một dấu mốc bi hùng trong lịch sử bảo vệ biên giới của Việt Nam. Trên khắp các tuyến biên giới, từ những vùng núi cao phía Bắc đến những rẻo đất cuối trời phương Nam, hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ ưu tú của Công an nhân dân vũ trang (CANDVT) – Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã sẵn sàng xả thân cho Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu, anh dũng hy sinh, hoặc mang thương tật suốt đời. Máu đào của các anh hùng, liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập, kết trái tự do.

Trong gần hai năm thực hiện cuốn sách “Những tượng đài bất tử trên biên giới”, tôi may mắn có dịp đến dâng hương tại tất cả các bia tưởng niệm liệt sĩ BĐBP trên cả nước. Mỗi nơi đi qua, mỗi tên người được khắc lại là một phần lịch sử máu lửa của dân tộc mà chúng ta không được lãng quên. Tại Đồn Biên phòng Phú Mỹ – Đồn CANDVT Phú Mỹ trước đây (thuộc tỉnh An Giang), đơn vị duy nhất trong toàn lực lượng có 100% CB, CS hy sinh, tôi đã đứng rất lâu như để gửi đến các anh lời tri ân từ thế hệ hôm nay…

Ngày 17/5/1978, sau nhiều đợt tấn công thất bại, quân Pol Pot điều 4 tiểu đoàn đánh thẳng vào Đồn CANDVT Phú Mỹ. Khi đã bắn đến viên đạn cuối cùng, CB, CS của đơn vị vẫn dũng cảm giương lê đánh giáp lá cà chứ quyết không hạ súng đầu hàng, không để kẻ địch bắt sống. Điều khiến tôi xúc động nhất là ở đâu cũng có nhiều người dân, các già làng, trưởng bản, CB, CS Biên phòng thuộc lòng từng cái tên trên bia mộ. Họ nhớ rõ từng trận đánh, từng chi tiết và gìn giữ những mẩu kỷ vật của các thế hệ đi trước như giữ một phần máu thịt của chính mình.

Hiện nay, trên cả nước có 136 đồn Biên phòng có CB, CS hy sinh qua các thời kỳ, với hơn 1.370 liệt sĩ. Trong đó, hơn 50 đồn và đơn vị Biên phòng đã xây dựng bia, nhà bia, đài tưởng niệm để mãi khắc ghi sự hy sinh, cống hiến to lớn của các anh hùng liệt sĩ – những người đã hiến dâng trọn đời mình cho từng tấc đất biên cương của Tổ quốc.

…

Không chỉ tại các bia tưởng niệm, những câu chuyện về anh hùng liệt sĩ BĐBP còn được lưu giữ và truyền tải qua các thế hệ. Những câu chuyện về sự dũng cảm, hy sinh của các anh đã trở thành một phần không thể thiếu trong lịch sử của dân tộc Việt Nam. Chúng ta phải luôn nhớ đến những người đã hy sinh vì Tổ quốc, vì độc lập và tự do của đất nước.

Trong quá trình xây dựng và bảo vệ biên giới, lực lượng BĐBP đã luôn là một bức tường thép vững chắc, bảo vệ từng tấc đất của Tổ quốc. Sự hy sinh và cống hiến của các anh hùng liệt sĩ BĐBP đã góp phần quan trọng vào việc giữ vững chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.

Trần Thị Tuấn, một người phụ nữ đã hơn 60 năm qua âm thầm ở vậy để thờ chồng, người liệt sĩ đã hy sinh trong chiến trường. Câu chuyện của bà là một lát cắt sâu sắc và lặng lẽ về đức thủy chung và sự hy sinh thầm lặng của những người ở lại sau chiến tranh.

Ở thôn Tân Phong, xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, bà Trần Thị Tuấn đã sống một cuộc đời tương đối cô đơn nhưng đầy ý nghĩa. Tình yêu của bà Tuấn và ông Nguyễn Đình Huề bắt đầu trong những ngày tháng khó khăn của chiến tranh. Họ quen nhau trong các buổi sinh hoạt thanh niên và trong những lần làm việc cùng nhau trên cánh đồng. Cuộc hôn lễ của họ diễn ra vào ngày 26/12/1962, tuy nhiên chỉ mười ngày sau, ông Huề lại phải trở lại đơn vị chiến đấu.

Mỗi năm, ông chỉ có thể về thăm bà một hoặc hai lần, và mỗi lần gặp nhau đều là một lần họ phải chia ly. Năm 1965, trong một trận đánh ác liệt, ông Huề đã hy sinh. Tin tức về sự ra đi của ông được thông báo qua một bức điện báo ngắn ngủi. Từ đó, căn nhà nhỏ của bà Tuấn không còn tiếng cười và bước chân của người lính trẻ, thay vào đó là sự cô đơn và nỗi nhớ kéo dài.

Hơn nửa thế kỷ qua, bà Tuấn đã sống một cuộc đời chỉ để thờ chồng. Bà đã từ chối tất cả những người đàn ông khác khi họ ngỏ ý muốn sẻ chia cuộc sống với bà. Đối với bà, tình yêu không được đo bằng thời gian sống bên cạnh nhau, mà bằng sự chung thủy và tình yêu mà một người dành cho người khác đến cuối đời.

Hiện tại, cuộc sống của bà Tuấn khá khó khăn. Bà dựa vào trợ cấp chính sách và sự giúp đỡ của hàng xóm. Mỗi tháng Bảy, bà lại nhận được sự thăm hỏi và tặng quà từ chính quyền và hội phụ nữ. Tuy nhiên, bà vẫn chưa thể quên được người chồng đã mất. Tâm nguyện của bà là được biết nơi ông được an nghỉ để bà có thể thắp cho ông một nén nhang.

Tuổi đã cao, sức đã yếu, nhưng bà Tuấn vẫn không từ bỏ tâm nguyện đó. Nó là động lực để bà sống tiếp qua từng ngày tháng. Câu chuyện về bà Trần Thị Tuấn là một minh chứng cho sự hy sinh và đức thủy chung của những người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến tranh.

Những người như bà Tuấn không trực tiếp cầm súng chiến đấu, nhưng sự hy sinh của họ là không nhỏ. Họ đã đánh đổi cả thanh xuân của mình để giữ gìn ký ức về một lời hứa chưa trọn của người lính năm xưa. Cuộc chiến đã qua đi, nhưng hình ảnh của những người vợ như bà Tuấn vẫn còn đó, như một biểu tượng của tình yêu, sự hy sinh và lòng thủy chung.

Vào tháng Bảy tri ân, cả nước tưởng nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì Tổ quốc, và cũng cúi đầu trước những người mẹ, người vợ như bà Trần Thị Tuấn – một biểu tượng sống động của lòng thủy chung, đức hy sinh và nghĩa tình với người chồng đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Đã 50 năm trôi qua kể từ trận đánh Ngã 6 – Bằng Lăng, nhưng ông Đào Duy Cử vẫn không thể quên ký ức bi hùng khi 12 đồng đội của ông đã hy sinh tại Cái Bè. Cho đến nay, ông vẫn âm thầm đi tìm mộ đồng đội để đưa các anh về với đất mẹ. Hành trình của ông Cử là một câu chuyện đầy cảm xúc và nghị lực, một tấm gương sáng về lòng nhân ái và trách nhiệm đối với đồng đội đã ngã xuống.

Ông Cử, sinh năm 1957, quê ở thôn Cống Xuyên, xã Thượng Phúc, Hà Nội, đã tham gia quân đội từ năm 1974 và trải qua nhiều trận đánh ác liệt tại chiến trường miền Nam. Trận đánh Ngã 6, Bằng Lăng vào ngày 11/3/1975 là một trong những trận đánh khốc liệt nhất mà ông đã tham gia. Trong trận chiến đó, 11 đồng chí đã anh dũng hy sinh, và ông Cử cũng bị thương nặng.

Mặc dù đã giải phóng, ông Cử vẫn không quên được những đồng đội đã ngã xuống. Ông đã quyết tâm đi tìm mộ đồng đội và đưa họ về quê nhà. Với sự giúp đỡ của người dân và chính quyền địa phương, ông đã tìm được vị trí của nhiều ngôi mộ đồng đội. Hơn 25 năm qua, ông đã tổ chức khoảng hơn 10 chuyến đi như vậy.

Ông Cử đã giúp đưa 9 liệt sĩ trở về quê nhà, trong đó có liệt sĩ Hoàng Văn Tương, người đồng đội từng chiến đấu cùng ông ở trận đánh năm 1975. Ông vẫn tiếp tục đi tìm mộ đồng đội và không bỏ cuộc, dù hành trình có nhiều khó khăn và thử thách.

Không chỉ đi tìm mộ liệt sĩ, ông Cử còn là người khởi xướng các chương trình đền ơn đáp nghĩa tại địa phương. Ông đã vận động cán bộ công nhân viên đóng góp ngày lương, quyên góp xây dựng những căn nhà tình nghĩa trị giá hàng chục triệu đồng cho gia đình chính sách.

Với những đóng góp không mệt mỏi, ông Cử đã được Chủ tịch nước trao tặng Huy chương Kháng chiến hạng Nhì, Huân chương Chiến công hạng Ba, và nhiều Bằng khen, Kỷ niệm chương khác. Tuy nhiên, với ông Cử, phần thưởng quý giá nhất là những lần được đưa đồng đội về quê, được thấy người mẹ liệt sĩ ôm tro cốt con trong nước mắt.

Ông Cử cho biết, ông sẽ tiếp tục đi tìm, để đưa được hết các đồng đội đã hy sinh của mình trở về quê hương. Mặt khác, ông vẫn tiếp tục mong muốn được đóng góp chăm lo cho các gia đình chính sách thông qua việc xây nhà tình nghĩa, tặng quà… Ông muốn làm được thật nhiều việc đền ơn, đáp nghĩa để tri ân những đồng đội đã ngã xuống cho cuộc sống tự do hôm nay.

Đoàn Thị Lan, một người phụ nữ đáng kính, đã dành cả cuộc đời mình cho công tác thiện nguyện, hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn tại địa phương. Ở tuổi 86, bà vẫn minh mẫn và khỏe mạnh, xem việc làm thiện nguyện là niềm vui của tuổi già và tích đức cho con cháu.

Bà Lan có một cuộc sống không dễ dàng. Sau khi chồng bà hy sinh trong chiến trường miền Nam vào năm 1971, bà phải một mình chăm sóc 3 người con nhỏ. Sự ra đi đột ngột của chồng đã để lại nhiều đau thương và khó khăn cho gia đình bà. Tuy nhiên, bà Lan đã quyết định rời quê vào miền Nam sinh sống với hy vọng tìm mộ chồng và em chồng hy sinh trong chiến tranh. Tuy nhiên, đến nay gia đình bà vẫn chưa thực hiện được tâm nguyện này.

Trước những khó khăn của bản thân, bà Lan đã bắt đầu hành trình thiện nguyện của mình bằng cách sử dụng số tiền trợ cấp hàng tháng của Nhà nước dành cho thân nhân liệt sĩ để hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn. Trung bình mỗi năm, bà tặng khoảng 50 triệu đồng cho quỹ khuyến học địa phương và các trường học trên địa bàn phường Bình Long. Số tiền này phần lớn là chế độ đãi ngộ Nhà nước dành cho vợ liệt sĩ.

Bà Lan đã thể hiện sự nhân hậu và lòng bao dung qua những việc làm của mình. Kết quả của những nỗ lực đó là gia đình bà đã trở thành một gia đình có truyền thống tốt đẹp. Hầu hết các con, cháu của bà đều trưởng thành và có đóng góp tích cực cho xã hội. Đặc biệt, nhiều người trong số họ đã chọn nghề y với mong muốn đem tài năng và y đức để chữa bệnh, cứu người.

Niềm hạnh phúc của bà Lan không chỉ là được tận tâm cống hiến cho công việc thiện nguyện mà còn là thấy được sự trưởng thành và thành công của con cháu mình. Sự tận tâm và nhân hậu của bà Lan là tấm gương sáng cho nhiều người, đặc biệt là thế hệ trẻ ngày nay.

Ngân hàng Gen liệt sĩ: Một năm hoạt động, hơn 51.000 mẫu ADN thu nhận, 16 liệt sĩ vô danh được xác minh danh tính

Sau một năm hoạt động, Ngân hàng Gen liệt sĩ đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh danh tính 16 liệt sĩ vô danh. Dự án này là một nỗ lực nhân văn của Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory, với mục tiêu tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình.

Ngân hàng Gen liệt sĩ được thành lập vào ngày 23.7.2024, với nhiệm vụ sử dụng công nghệ giám định ADN hiện đại để xác minh danh tính của các liệt sĩ. Thông qua việc sàng lọc và đối chiếu ADN của thân nhân với các mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, ngân hàng gen tiến hành xác minh chính xác danh tính của các liệt sĩ.

Tính đến tháng 7.2025, ngân hàng gen đã tiếp nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030. Qua đó, hoàn thành phân tích, cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước hơn 11.000 mẫu. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại đã xác định được danh tính 16 trường hợp.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước.

GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại, bảo mật. Hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN, chuẩn hóa quy trình thu mẫu, kiểm soát chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên.

Đến năm 2030, ngân hàng gen đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh, đồng thời phục vụ cho việc quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.

Dự án không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc.

Công nghệ trả lại danh tính cho liệt sĩ

Trong hành trình ‘trả lại tên’ cho các liệt sĩ, mới đây, Mỹ cũng đã bàn giao trang thiết bị, vật tư, hóa chất và quy trình xét nghiệm ADN cho Việt Nam nhằm phục vụ giám định hài cốt chưa định danh trong chiến tranh tại Việt Nam.

GS-TS Chu Hoàng Hà – Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) – cho biết, gần hai năm qua trong quá trình thực hiện giám định hài cốt, các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS), dựa trên các chỉ thị SNP phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam do phần lớn các mẫu hài cốt đã bị phân hủy nặng sau nhiều thập kỷ trong môi trường nhiệt đới nóng ẩm.

Các kết quả thu được rất đáng ghi nhận: tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70% – minh chứng cho một bước tiến quan trọng về công nghệ. Việc giải trình tự gen và phân tích chỉ thị SNP đã mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ – điều chưa từng đạt được trước đây.

Đây là lần đầu tiên các chuyên gia đã chứng minh được tính khả thi của việc áp dụng công nghệ tiên tiến với nền tảng kỹ thuật SNP-NGS vào công tác giám định ADN hài cốt liệt sĩ Việt Nam.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao, mở ra khả năng khớp nối dữ liệu ADN giữa mẫu hài cốt và mẫu thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.

Chiều ngày 25/7, tại Hà Nội, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết một năm triển khai kế hoạch thu nhận mẫu ADN cho thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính trên toàn quốc. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát biểu chỉ đạo tại hội nghị này.

Thủ tướng cho biết, Việt Nam có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính. Bên cạnh đó, Việt Nam hiện có khoảng 652.000 thương binh, 198.000 bệnh binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và khoảng 320.000 người chịu ảnh hưởng chất độc hóa học.

Thủ tướng bày tỏ sự xúc động khi nhắc lại những con số này và cho biết chất độc dioxin để lại không chỉ ảnh hưởng đến cuộc đời của những người trực tiếp hứng chịu, mà còn di truyền qua các thế hệ con cháu. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng còn bao gia đình vẫn đau đáu chờ đợi thông tin về phần mộ, hài cốt người thân để được đưa về quê hương an táng.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các cơ quan, đơn vị phải đẩy nhanh tiến độ thu nhận mẫu ADN để không kịp thời. ‘Nếu không làm nhanh, sẽ không kịp nữa. Không ai sống mãi để chờ kết quả. Cho nên, chúng ta phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai’, Thủ tướng chia sẻ.

Theo Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, tính đến ngày 20/7/2025, cơ quan chức năng đã hoàn thành phân tích 11.138 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ và cập nhật vào Cơ sở dữ liệu Căn cước hơn 10.000 dữ liệu ADN của thân nhân các liệt sĩ. Hội nghị cũng nghe báo cáo về kết quả triển khai kế hoạch thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 57.273 mẫu được thu nhận. Nhiều địa phương đã vận động xã hội hóa để thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ.

Tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trao Thông báo kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ cho đại diện thân nhân các gia đình liệt sĩ. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc xác định danh tính liệt sĩ và giúp đỡ gia đình họ. Thông qua công tác này, nhiều gia đình đã có thể xác định được danh tính liệt sĩ và thực hiện việc an táng người thân của mình một cách đầy đủ và trọn vẹn.

Trước đó, vào năm 2023, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 54/NQ-CP về việc tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023. Trong đó, có nhiệm vụ đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Toàn dân tham gia tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ”. Đây là một nỗ lực lớn của Chính phủ nhằm hỗ trợ các gia đình liệt sĩ và góp phần xây dựng nền an sinh xã hội tốt hơn.

Chiều ngày 25/7, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị sơ kết Kế hoạch 356/KH-BCA-C06 về việc thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Thủ tướng đã bày tỏ sự xúc động và đau lòng khi biết rằng Việt Nam hiện có khoảng 652.000 thương binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng và khoảng 320.000 người bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học. Những con số này là một phần của lịch sử đau thương và oanh liệt của dân tộc Việt Nam.

Kế hoạch 356 của Bộ Công an là một chương trình quy mô lớn, mang giá trị nhân văn sâu sắc, hướng đến mục tiêu xác định danh tính cho các liệt sĩ còn thiếu thông tin, những người con đã hóa thân vào đất mẹ, đang yên nghỉ tại hàng nghìn nghĩa trang trên khắp cả nước. Chương trình này không chỉ là một hoạt động kỹ thuật mà còn là một nhiệm vụ đạo lý và nhân văn.

Tính đến ngày 20/7, toàn quốc đã thu nhận được hơn 57.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ. Căn cứ thông tin 128 hài cốt liệt sĩ được quy tập về nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ – Gia Lai do Cục Chính sách Bộ Quốc phòng cung cấp, C06 đã chỉ đạo và phối hợp với công an địa phương rà soát để thu mẫu ADN thân nhân 89 liệt sĩ. Kết quả, C06 đã phối hợp với Cục Người có công (Bộ Nội vụ) hoàn thành hồ sơ công nhận danh tính liệt sĩ đối với 16 anh hùng liệt sĩ. Đây là kết quả bước đầu triển khai ngân hàng Gen (ADN) của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết đất nước ta có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó, khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính. Thủ tướng bày tỏ trăn trở trước thực tế rằng thời gian đang trôi đi, điều kiện khí hậu, môi trường khắc nghiệt khiến việc tìm kiếm và xác minh danh tính liệt sĩ ngày càng khó khăn hơn.

Thủ tướng chỉ đạo rằng cần phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai. Xác định ADN không chỉ là thao tác kỹ thuật sinh học, mà còn là chìa khóa phục hồi ký ức lịch sử cho thân nhân gia đình liệt sĩ, là công cụ để kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai. Việc này thể hiện sự tri ân sâu sắc, là giá trị đạo lý và nhân văn đặc biệt của dân tộc Việt Nam.

Thủ tướng nhấn mạnh rằng mục tiêu của chúng ta là đưa được nhiều liệt sĩ trở về với tên tuổi, với quê hương, gia đình, để không một liệt sĩ nào bị lãng quên, không một gia đình liệt sĩ nào còn phải chờ đợi, mong ngóng trong vô vọng. Việt Nam sẽ tiếp tục phấn đấu để hoàn thành mục tiêu này, để thể hiện sự biết ơn và tôn vinh những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

Chăm sóc và hỗ trợ người có công với cách mạng luôn là một trong những chính sách nổi bật và nhân văn của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Mới đây, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Công văn số 4091/UBND-ĐT, trong đó đề nghị khẩn trương triển khai Đề án hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Tổng kinh phí dành cho chương trình này lên đến gần 93 tỷ đồng.

Thực tế, tại nhiều địa phương trên cả nước, các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng đã và đang được tích cực triển khai. Tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội, ông Phạm Văn Lượng – một cựu chiến binh từng tham gia cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc – đang được hỗ trợ 100 triệu đồng để xây tiếp tầng hai ngôi nhà của mình. Sau nhiều năm cống hiến cho Tổ quốc, ông đã gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, đặc biệt là sau khi vợ ông qua đời vì bệnh tật kéo dài và tốn kém.

Không chỉ tại Hà Nội, nhiều tỉnh thành khác cũng đang nỗ lực thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng. Tại tỉnh Cao Bằng, dự kiến có 155 ngôi nhà sẽ được xây dựng mới hoặc sửa chữa cho các gia đình chính sách. Tỉnh Bắc Ninh cũng đang phấn đấu hỗ trợ cho tất cả các gia đình chính sách, nhằm cải thiện đáng kể điều kiện an cư của họ.

Ông Triệu Văn Thuận, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trường Hà, cho rằng chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát không chỉ giúp cải thiện điều kiện sống cho các gia đình chính sách mà còn thể hiện sự quan tâm, chăm lo chu đáo hơn về đời sống vật chất và tinh thần cho họ. Qua đó, thể hiện rõ nét sự trân trọng và biết ơn của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những người đã có công với cách mạng.

Từ đầu năm 2025, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm nâng cao đời sống cho thân nhân liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 808/QĐ-TTg về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Song song đó, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam cũng đã tích cực tham gia, chung tay hỗ trợ xây nhà tình nghĩa cho gia đình thương binh, thân nhân liệt sĩ. Đáng chú ý, trong sáu tháng đầu năm, Hội và các cấp Hội cơ sở đã tặng 41 nhà tình nghĩa và sửa chữa 15 nhà; tặng 190 sổ tiết kiệm và 5.819 suất quà cho các gia đình liệt sĩ.

Những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc hỗ trợ người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ thể hiện rõ nét sự trân trọng, biết ơn và trách nhiệm của cả xã hội đối với những hy sinh và cống hiến của họ. Qua đó, không chỉ đảm bảo cuộc sống ngày càng tốt hơn cho các gia đình chính sách mà còn góp phần tô thắm thêm truyền thống nhân văn, bao dung và yêu nước của dân tộc Việt Nam.