Làm Mẹ Đơn Thân: Lựa Chọn Cá Nhân, Cần Sự Thấu Hiểu Và Sẻ Chia

Trong xã hội hiện đại, việc làm mẹ đơn thân không còn là một điều gì đó xa lạ. Nhiều phụ nữ chọn con đường này không phải vì thiếu thốn điều gì, mà bởi họ có quyền quyết định số phận và hạnh phúc của chính mình. Họ sống thật với bản thân, mạnh mẽ trong lựa chọn và yêu thương con bằng chính trái tim mình.

Chị Nguyễn Thanh Linh, 39 tuổi, vừa trải qua sinh nhật đặc biệt nhất trong đời, sinh nhật đầu tiên bên cạnh cô con gái bé bỏng 6 tháng tuổi. Không chồng, không đám cưới nhưng trong căn nhà nhỏ, tiếng con trẻ mỗi sáng là thanh âm hạnh phúc trọn vẹn nhất chị từng có. Chị Linh tâm sự rằng chị từng chuẩn bị làm đám cưới, từng có một mối quan hệ tưởng như là mãi mãi nhưng rồi không thành. Một ngày chị nhận ra điều mình khao khát là được làm mẹ và nuôi dưỡng con bằng tất cả tình thương của mình.

Chị Lê Tuyết Hà, 33 tuổi, cũng làm mẹ sau một cuộc tình dang dở. Khi biết mình mang thai cũng là lúc mối tình ấy tan vỡ. Ở ranh giới mong manh giữa giữ và buông, giữa nỗi sợ hãi và bản năng làm mẹ, chị đã chọn giữ con. Chị Hà cho biết rằng khi biết mình mang thai hơn 2 tháng, anh ấy rời đi. Nhiều người khuyên chị nên bỏ, vì tương lai, vì danh dự. Nhưng ngay khoảnh khắc đó, chị nhận ra con không có lỗi gì để phải trả giá vì sự vắng mặt của người cha.

Chị Trần Mỹ Duyên, 42 tuổi, đã trải qua nhiều mối quan hệ mà không kết hôn. Chị nói chị đủ yêu thương bản thân để không cần đợi một người đàn ông đến ‘cho phép’ mình làm mẹ. Khi quyết định thụ tinh nhân tạo, nhiều người hỏi sao đến tuổi này còn dại dột như vậy nhưng chị chưa bao giờ cảm thấy mình tỉnh táo đến thế. Chị có công việc ổn định, gia đình yêu thương, bạn bè đồng hành và hơn hết, chị biết mình có thể mang đến một tuổi thơ hạnh phúc cho đứa trẻ mà chị yêu thương ngay cả trước khi nó ra đời.

Những câu chuyện của chị Linh, chị Hà hay chị Duyên không còn xa lạ trong một xã hội đang dần cởi mở và thay đổi. Đang ấp ủ ý định làm thụ tinh nhân tạo, chị Châu Ngọc Nga, 29 tuổi, thẳng thắn chia sẻ chị không có ý định yêu đương hay kết hôn. Với công việc ổn định, tài chính vững vàng, chị mong có một đứa con cho riêng mình.

Theo chị Nga, phụ nữ hôm nay không chỉ giữ lửa trong gia đình mà còn có toàn quyền quyết định cuộc đời mình. Khi đủ năng lực, tài chính và yêu thương để nuôi dạy một đứa trẻ, dù không có chồng, họ vẫn là những người mẹ tuyệt vời. Điều xã hội cần không phải là định kiến hay chuẩn mực cứng nhắc, mà là sự thấu hiểu và đồng hành, để bất kỳ ai, dù chọn con đường nào, cũng được sống trọn vẹn với lựa chọn của mình, được yêu thương và tôn trọng.

Thạc sĩ tâm lý Trịnh Hoài An cho rằng việc phụ nữ chủ động làm mẹ đơn thân là lựa chọn cá nhân, xuất phát từ mong muốn được yêu thương và chăm sóc một đứa trẻ. Đây không phải là điều tiêu cực, cũng không nên bị soi xét dưới lăng kính định kiến xã hội. Không ai có quyền đánh giá đúng – sai với lựa chọn của người khác, đặc biệt khi lựa chọn đó không làm tổn thương ai và xuất phát từ trách nhiệm, tình yêu thương.

Theo ông An, xã hội cần thay đổi tư duy, không nên áp đặt những chuẩn mực truyền thống một cách cứng nhắc vào những hoàn cảnh mới. Điều cần nhất là sự bao dung, thấu cảm, để những người mẹ đơn thân không cảm thấy bị cô lập, áp lực mà ngược lại, được tiếp thêm động lực sống tốt, làm mẹ tốt.

Một bước tiến quan trọng trong quyền sinh sản của phụ nữ độc thân tại Việt Nam

Ngày 1/10/2025 tới đây, Nghị định 207/2025/NĐ-CP sẽ chính thức có hiệu lực, đánh dấu một sự thay đổi quan trọng trong chính sách hỗ trợ sinh sản tại Việt Nam. Theo quy định mới, phụ nữ độc thân tại Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bao gồm cả thụ tinh trong ống nghiệm, nếu có nhu cầu và nguyện vọng chính đáng. Điều này không chỉ mở ra một cánh cửa mới cho những phụ nữ muốn thực hiện quyền làm mẹ mà còn phản ánh một sự chuyển biến trong quan điểm xã hội về quyền sinh sản cá nhân.

Trước đây, theo Nghị định 10/2015/NĐ-CP, việc phụ nữ độc thân được thụ tinh trong ống nghiệm chỉ được xem xét khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Điều này đồng nghĩa với việc họ phải có một lý do y tế cụ thể để được tiếp cận kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Tuy nhiên, với sự ra đời của Nghị định 207, rào cản này đã được gỡ bỏ, cho phép phụ nữ độc thân thực hiện quyền làm mẹ của mình một cách tự do hơn, mà không cần phải có một lý do y tế cụ thể.

Nghị định mới này được xem là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển quyền sinh sản của phụ nữ độc thân tại Việt Nam. Bằng cách mở rộng quyền chủ động làm mẹ và không còn ràng buộc bởi lý do y tế, Nghị định 207 đã thể hiện sự quan tâm và tôn trọng đối với nhu cầu cá nhân và xu hướng xã hội hiện đại.

Phạm vi áp dụng của Nghị định 207

Nghị định 207 không chỉ dừng lại ở việc mở rộng quyền sinh sản cho phụ nữ độc thân mà còn quy định rõ phạm vi áp dụng của kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Theo đó, kỹ thuật này sẽ chỉ được áp dụng cho các cặp vợ chồng vô sinh có chỉ định y tế hoặc phụ nữ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp nhưng mong muốn sinh con.

Một điểm quan trọng khác trong Nghị định là việc hiến tinh trùng, noãn, phôi phải được thực hiện tại các cơ sở được cấp phép lưu giữ. Hơn nữa, những mẫu này chỉ được sử dụng cho một người hoặc một cặp vợ chồng, nhằm đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong quá trình hỗ trợ sinh sản.

Điều kiện và quy trình mang thai hộ

Nghị định 207 cũng đưa ra những quy định chặt chẽ đối với việc mang thai hộ. Các cơ sở y tế muốn thực hiện kỹ thuật này phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm trong kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm và phải thực hiện tối thiểu 500 chu kỳ thụ tinh mỗi năm trong 2 năm gần nhất.

Ngoài ra, Nghị định cũng quy định rõ về hồ sơ và quy trình mang thai hộ. Các cặp vợ chồng vô sinh muốn nhờ mang thai hộ cần phải nộp hồ sơ tại cơ sở y tế được cấp phép, bao gồm đơn đề nghị được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, bản xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú của bên mang thai hộ hoặc bên nhờ mang thai hộ, và giấy tờ chứng minh người mang thai hộ đã từng sinh con, cùng với thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Quyền lợi của trẻ sinh ra từ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản

Nghị định 207 không chỉ tập trung vào quyền của người mẹ mà còn đảm bảo quyền lợi của trẻ sinh ra từ các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Trẻ em sinh ra thông qua các phương pháp này sẽ được pháp luật công nhận và bảo vệ quyền lợi như mọi trẻ em khác, không có sự phân biệt đối xử.