Trước khi trở thành gia chủ của Nhà Trắng, cựu Tổng thống Barack Obama và phu nhân Michelle đã từng sống trong một ngôi nhà đặc biệt tại Chicago. Ngôi nhà này sở hữu màu sắc tinh tế với tông màu trắng, xanh lá cây và nâu nhạt. Vào năm 2004, những bức ảnh lưu trữ đã hé lộ về phong cách thiết kế nội thất tinh tế của cặp đôi ngay từ thời điểm đó.

Trong những bức ảnh được chụp vào thời điểm đó, Barack và Michelle Obama được trông thấy trong phòng khách của ngôi nhà tại Chicago. Lúc ấy, Barack còn là một Senator và chuẩn bị cho một bài phát biểu quan trọng tại Câu lạc bộ Kinh tế Chicago. Không gian phòng khách trong ảnh đã thể hiện một ý tưởng thiết kế độc đáo với gam màu xanh lá cây. Các bức tường được sơn màu kem tinh tế kết hợp với sàn gỗ tự nhiên và kệ sách tích hợp tạo nên một tổng thể hoàn hảo.

Để tăng thêm sự tinh tế cho không gian, họ đã thêm một số chi tiết màu xanh lá cây. Một tác phẩm nghệ thuật màu xanh lá cây được treo trên tường, cùng với gối ném màu xanh lá cây trên ghế sofa và thảm trải sàn sọc xanh lá cây. Sự kết hợp này đã mang lại một không gian sống năng động và đầy cá tính. Thêm vào đó, gối tựa màu nâu socola và các tác phẩm nghệ thuật trên tường đã hoàn thiện không gian một cách mĩ mãn.

Không có gì ngạc nhiên khi phong cách thiết kế nội thất này đang trở thành xu hướng. Chuyên gia thiết kế nội thất Shelley Cochrane cho biết: ‘Ngày càng có nhiều người mong muốn có những phòng khách sống động, có cá tính, phản ánh sở thích cá nhân của họ, và kể một câu chuyện riêng.’ Vì thế, màu xanh lá cây luôn là một lựa chọn hàng đầu vì nó không chỉ đem lại cảm giác gần gũi với thiên nhiên mà còn tạo nên một không gian sống vững chắc và thoải mái.

Shelley khuyên rằng để tái tạo phong cách này, hãy bắt đầu với một chiếc ghế sofa màu xanh lá cây kết hợp với tấm ốp gỗ tự nhiên và đồ nội thất phong cách cổ điển. Sự kết hợp này không chỉ mang lại sự cân bằng hoàn hảo giữa sự ấm áp và cá tính mà còn tạo ra một không gian sống mời gọi và đầy sức hút.

Shelley tiếp tục: ‘Sự kết hợp này tạo ra một phòng khách lý tưởng, nơi mà bạn muốn dành thời gian và tự hào.’ Sự phối hợp giữa màu xanh lá cây và gỗ không chỉ là một yếu tố hợp thời mà còn thể hiện mong muốn kết nối với thiên nhiên và một chút tinh tế vượt thời gian, khiến không gian sống trở thành nơi cả thoải mái và sáng tạo gặp nhau.

Ở Quảng Ninh, nhiều người phụ nữ đã và đang mạnh dạn khởi nghiệp bằng tình yêu bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương bền vững.

Một trong số đó là chị Sần Móc Lộc, người dân tộc Sán Chỉ, tại xã biên giới Hải Sơn. Chị Lộc đã chọn hướng đi mới là làm du lịch từ hoa sim. Với chỉ 10.000 đồng, du khách có thể vào vườn tham quan, chụp ảnh và trải nghiệm không gian văn hóa vùng cao. Mô hình du lịch của chị Lộc đã truyền cảm hứng cho bà con xung quanh, cùng trồng các loại cây, tạo thành khu sinh thái liên hoàn để phát triển tour du lịch trải nghiệm.

Không chỉ chị Lộc, chị Trương Thị Thanh Hương, phường Yên Tử, cũng mạnh dạn đầu tư mô hình du lịch cộng đồng, giới thiệu văn hóa người Dao Thanh Y đến với du khách. Chị Hương đã xây dựng nhà hàng Dao Thanh Y Yên Tử, nơi du khách được thưởng thức ẩm thực truyền thống, trải nghiệm tắm thuốc, thêu thổ cẩm, làm bánh, giao lưu hát múa và tìm hiểu các nghi lễ văn hóa người Dao.

Tại vùng đất Tiên Yên, chị Lê Thị Bích Hạnh, Chủ tịch CLB Đầu tư và khởi nghiệp Tiên Yên, đã thành lập HTX Chế biến, tiêu thụ nông sản Tiên Yên, vừa thu mua trà cho bà con, vừa chế biến, giới thiệu sản phẩm qua hội chợ OCOP và các nền tảng số. Chị Hạnh cũng xây dựng homestay Pạc Sủi, nhanh chóng trở thành điểm đến hấp dẫn. Du khách đến đây không chỉ để nghỉ dưỡng, mà còn được hòa mình vào không gian xanh, tắm thác, uống trà, thưởng thức gà Tiên Yên, bánh gật gù, trò chuyện cùng người bản địa và trải nghiệm văn hóa dân tộc Dao.

Những người phụ nữ như chị Lộc, chị Hương, chị Hạnh đang góp phần mở ra hướng phát triển kinh tế mới, không chỉ làm du lịch, làm kinh tế, mà còn là những người gìn giữ, lan tỏa văn hóa dân tộc một cách thiết thực và bền vững. Họ đã thể hiện sự sáng tạo, kiên trì và tâm huyết trong việc khởi nghiệp và phát triển kinh tế địa phương.

Với những đóng góp của mình, những người phụ nữ này đã trở thành hình mẫu khởi nghiệp cho nhiều chị em khác. Việc phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong khởi nghiệp không chỉ giúp phát triển kinh tế mà còn giúp giữ gìn và phát huy di sản văn hóa của các dân tộc.

Việc hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho những người phụ nữ khởi nghiệp bằng cách phát huy bản sắc văn hóa dân tộc đang là hướng đi được quan tâm và chú trọng.

Công tác tuyên truyền với các thông điệp tích cực về khởi nghiệp cần được tiếp tục tăng cường.

Các ban, ngành, địa phương cũng đã hỗ trợ các ý tưởng khởi nghiệp dựa trên thế mạnh kinh tế và bản sắc văn hóa tại địa phương.

Thiết kế đô thị – Nghệ thuật kiến tạo không gian sống nhân văn

Trong các thành phố lớn, có những con đường, quảng trường và không gian công cộng được thiết kế để mang lại trải nghiệm sống tốt hơn cho cư dân. Đó là kết quả của ngành Thiết kế đô thị, một lĩnh vực còn mới mẻ nhưng đang trở thành xương sống cho sự phát triển đô thị bền vững.

Ngành Thiết kế đô thị không chỉ tập trung vào việc vẽ đường, quy hoạch phố mà còn hướng đến việc kiến tạo trải nghiệm sống trong từng mét vuông không gian đô thị. Tại Việt Nam, nơi đang đô thị hóa nhanh chóng, ngành này đang đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra những không gian đô thị không chỉ đáp ứng nhu cầu về nhà ở mà còn mang lại chất lượng cuộc sống tốt hơn cho cư dân.

Thiết kế đô thị là nghệ thuật sắp đặt đô thị theo cách con người cảm nhận, tương tác và gắn bó. Người làm nghề này cần có tư duy đa chiều, từ thiết kế không gian, phân tích hành vi cư dân, đến hiểu biết về lịch sử, văn hóa địa phương và biến đổi khí hậu. Họ phải trả lời những câu hỏi như: Làm sao để người già có thể đi bộ ra công viên dễ dàng? Làm sao để trẻ em có thể tự chơi an toàn ngay dưới chân nhà?

Tại Khoa Quy hoạch đô thị và nông thôn, ngành Thiết kế đô thị được giảng dạy với tinh thần liên ngành – đổi mới – sát với thực tiễn. Sinh viên không chỉ học lý thuyết về quy hoạch, kiến trúc, cảnh quan, mà còn được tiếp cận với các môn học về tâm lý đô thị, hành vi cộng đồng, quản lý không gian công cộng.

Sinh viên ngành Thiết kế đô thị sau khi tốt nghiệp có thể làm việc ở nhiều lĩnh vực, từ các công ty tư vấn quy hoạch, kiến trúc, thiết kế cảnh quan đến các ban quản lý phát triển đô thị, phòng quy hoạch của các quận/huyện. Đặc biệt, trong bối cảnh các thành phố lớn đang hướng tới ‘thành phố đáng sống’, ‘thành phố thông minh’, ‘thành phố vì con người’, thì vai trò của người thiết kế đô thị ngày càng được đánh giá cao.

Chọn ngành Thiết kế đô thị là chọn cách sống có ý nghĩa, dung hòa giữa sáng tạo và trách nhiệm. Đây không phải là ngành học đi tìm cái tôi nghệ thuật riêng lẻ, mà là nơi người học phải kết nối với xã hội, lắng nghe đời sống, và giải quyết vấn đề không gian bằng sự nhạy cảm và tri thức chuyên môn.

Nhiều phụ huynh thường lo lắng khi con mình không thích dọn dẹp và để giường ngủ bừa bộn. Tuy nhiên, các nghiên cứu tâm lý gần đây đã chỉ ra rằng sự bừa bộn có thể có tác động tích cực đến sự sáng tạo của trẻ. Một nghiên cứu của nhà tâm lý học Vohs vào năm 2023 cho thấy rằng những người ở trong môi trường bừa bộn có khả năng sáng tạo cao hơn 30% so với những người ở trong môi trường gọn gàng.

Cụ thể, nghiên cứu này đã yêu cầu 48 người tham gia liệt kê những công dụng sáng tạo của quả bóng bàn trong một căn phòng ‘gọn gàng’ hoặc ‘bừa bộn’. Kết quả cho thấy số lượng và chất lượng ý tưởng sáng tạo do nhóm phòng bừa bộn đề xuất cao hơn đáng kể. Ngoài ra, một nghiên cứu mở rộng khác cũng chỉ ra rằng những người có giường bừa bộn đánh giá khả năng sáng tạo của mình cao hơn 50% so với những người có giường gọn gàng. Điều này cho thấy rằng môi trường hỗn loạn có thể trực tiếp thúc đẩy tư duy phân kỳ, cho phép mọi người thoát khỏi khuôn khổ trong thời gian ngắn và có khả năng liên tưởng tự do.

Về cơ bản, một môi trường hỗn loạn truyền đi các tín hiệu ‘ngẫu nhiên’, và các tín hiệu ngẫu nhiên trong một môi trường hỗn loạn kích thích mạng lưới tư duy của con người. Ví dụ, kích thích tư duy sáng tạo, tư duy số không,… Tư duy từ con số không bắt nguồn từ khái niệm lập ngân sách từ con số không vào những năm 1970. Nó đề cập đến một cách suy nghĩ xem xét lại các vấn đề từ đầu bằng cách thoát khỏi khuôn khổ và kinh nghiệm hiện có. Cách suy nghĩ này ủng hộ việc gạt bỏ dữ liệu lịch sử và khuôn khổ hiện có và tái cấu trúc bản chất của thông tin hiện có. Mục đích của chế độ tư duy này là tìm kiếm sự đổi mới.

Ba đặc điểm của tư duy từ con số không là thiết lập lại từ đầu, định hướng mục tiêu và đột phá sáng tạo. Một môi trường hỗn loạn về cơ bản là một sự thiết lập lại, khiến các quy tắc và môi trường có trật tự trở nên ngẫu nhiên, cho phép mọi người tìm ra các giải pháp mới trong sự hỗn loạn. Con đường cơ bản của sự sáng tạo do sự hỗn loạn mang lại là môi trường định hình lại các mô hình nhận thức thông qua tính dẻo của não.

Rối loạn làm suy yếu cảm giác kiểm soát và kích hoạt mạng lưới chế độ mặc định/ACC của vỏ não vành trước DMN, do đó thúc đẩy các mối liên kết không liên quan từ xa và giải phóng tư duy khác biệt và sáng tạo của mọi người. Tuy nhiên, mọi thứ đều quá mức, và trong khi sự hỗn loạn phá vỡ sự cân bằng mang đến những ý tưởng tuyệt vời, nó cũng đi kèm với một số ‘rủi ro’ nhất định.

Ví dụ, một loạt hiệu ứng cửa sổ vỡ xuất hiện trong tâm lý học. Khi con người ở trong môi trường hỗn loạn trong thời gian dài, chức năng thùy trước trán của họ sẽ bị ức chế. Ngoài ra, môi trường lộn xộn sẽ làm tăng quá tải cảm giác ở một mức độ nhất định, làm tăng mức cortisol của một người, ức chế trạng thái thư giãn cần thiết cho tư duy sáng tạo và không có lợi cho tư duy phân kỳ.

Tóm lại, sự bừa bộn trong phòng sẽ có tác động đa chiều đến con người, vừa có lợi vừa có hại. Chúng ta cũng nên có thái độ biện chứng khi xem xét kết luận, bởi vì không bao giờ có một câu trả lời chuẩn mực cho việc làm thế nào để đạt được sự sáng tạo. Sự sáng tạo có thể được thúc đẩy thông qua nhiều yếu tố khác nhau, và mỗi người có thể có cách tiếp cận riêng để kích thích sự sáng tạo của mình.