Chuối – một loại trái cây phổ biến và giàu dinh dưỡng tại Việt Nam – không chỉ được ưa chuộng vì giá thành rẻ và sự sẵn có quanh năm, mà còn bởi những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải hiểu rõ rằng không phải ai cũng có thể tận hưởng những lợi ích này một cách an toàn.

Về mặt dinh dưỡng, một quả chuối trung bình có trọng lượng khoảng 118 gram cung cấp khoảng 105 calo, 27 gram carbohydrate và 1,3 gram protein. Ngoài ra, chuối còn là một nguồn cung cấp kali dồi dào, với khoảng 422mg kali trong một khẩu phần ăn. Không chỉ có kali, chuối còn chứa 0,6 mg sắt, 8 mg canxi, và giàu magie, folate, choline, vitamin C, vitamin B1, B2, PP. Những chất dinh dưỡng này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể.

Lợi ích của chuối có thể thay đổi tùy thuộc vào giai đoạn chín của nó. Chuối xanh, với hàm lượng tinh bột kháng và chất xơ cao, có thể hỗ trợ tiêu hóa và giúp giảm cân. Trong khi đó, chuối chín tới, với màu vàng nhạt và phần đầu vẫn còn một chút xanh nhẹ, chứa nhiều chất xơ và ít carbs, giúp kiểm soát đường huyết. Cuối cùng, chuối chín hoàn toàn mang lại sự cân bằng giữa tinh bột và đường, cung cấp lượng dinh dưỡng tối đa như kali, vitamin B6, và các chất chống oxy hóa.

Dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng có một số nhóm người không nên ăn chuối hoặc cần hạn chế tiêu thụ. Người bị tiểu đường, ví dụ, nên hạn chế ăn chuối chín do hàm lượng carbohydrate cao có thể làm tăng lượng đường trong máu. Người bị suy thận cũng cần chú ý đến lượng kali trong chuối, vì bệnh lý này khiến cơ thể không thể loại bỏ kali dư thừa ra khỏi máu. Ngoài ra, người bị đau dạ dày cũng nên hạn chế ăn chuối tiêu chín và không nên ăn các loại chuối khác khi đói, vì có thể làm tăng nồng độ axit trong dạ dày và khiến tình trạng viêm loét trở nên nghiêm trọng hơn.

Kết luận, chuối là một loại trái cây giàu dinh dưỡng có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, mỗi người cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thêm chuối vào chế độ ăn uống hàng ngày, đặc biệt là những người có bệnh lý nền. Việc hiểu rõ về giá trị dinh dưỡng và các giai đoạn chín khác nhau của chuối có thể giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích từ loại trái cây này trong khi vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Xuất khẩu chuối và chanh dây đang trở thành những ngành hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, mang về hàng trăm triệu USD mỗi năm. Nếu được đầu tư bài bản và mở rộng vùng trồng, hai loại trái cây này được kỳ vọng sẽ cán mốc tỷ USD trong năm nay và trở thành những ngành hàng tỷ USD trong tương lai.

Theo Cục Trồng trọt, Việt Nam có hơn 1,3 triệu ha cây ăn quả với tổng sản lượng khoảng 15 triệu tấn mỗi năm. Trong đó, chuối chiếm 161.000 ha, với kim ngạch xuất khẩu đạt gần 380 triệu USD trong năm 2024, đưa Việt Nam trở thành nước xuất khẩu chuối lớn thứ 9 toàn cầu. Tuy nhiên, thu nhập bình quân từ trồng chuối hiện chỉ khoảng 2.400 USD một ha, thấp hơn nhiều so với tiềm năng.

Ông Phạm Quốc Liêm, Tổng giám đốc Unifarm, cho rằng nếu toàn ngành đồng thuận hướng đến sản xuất quy mô lớn, bài bản và áp dụng công nghệ, chuối hoàn toàn có thể trở thành ngành hàng tỷ USD, thậm chí vượt mốc 4 tỷ USD trong dài hạn. Unifarm đang triển khai mô hình trồng chuối công nghệ cao, với bộ tiêu chuẩn thống nhất từ giống, canh tác đến thu hoạch và truy xuất nguồn gốc.

Chanh dây cũng đang nổi lên như một ‘ngôi sao mới’ trong ngành xuất khẩu nông sản. Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch HĐQT Nafoods, cho biết chỉ sau một thập kỷ, ngành chanh dây từ con số 0 vươn lên đạt doanh thu hàng trăm triệu USD một năm. Nếu thị trường Trung Quốc được mở cửa hoàn toàn và ngành được quy hoạch bài bản, chanh dây có thể cán mốc tỷ USD.

Tuy nhiên, ngành này vẫn còn nhiều điểm nghẽn, bao gồm vùng trồng chưa quy hoạch đồng bộ, chất lượng giống chưa ổn định, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật. Để tháo gỡ, ông Hùng đề xuất quy hoạch vùng trồng hợp lý, kiểm soát chất lượng giống, siết chặt quản lý thuốc bảo vệ thực vật và tổ chức lại sản xuất.

Bên cạnh đó, dứa và dừa cũng được đánh giá là hai mặt hàng tiềm năng lớn. Với tốc độ tăng trưởng khoảng 6,3% mỗi năm, thị trường dứa toàn cầu trị giá gần 29 tỷ USD là cơ hội không nhỏ. Hiện nước dứa cô đặc của Doveco đã xuất khẩu sang hơn 50 quốc gia và được thị trường đánh giá cao.

Để nâng cao năng lực cạnh tranh, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho rằng cần tháo nút thắt lớn nhất là đất đai, thông qua cơ chế thuê, đấu giá, cổ phần hóa đất công. Đồng thời, ngành này cần đầu tư vào giống, thủy lợi và công nghệ để bứt tốc.

Tuy nhiên, theo Cục Trồng trọt, một số thách thức nội tại đang cản trở sự bứt phá của trái cây Việt. Điển hình là tình trạng vi phạm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, ghi nhãn sai quy cách, quản lý lỏng lẻo sau cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói… dẫn đến việc bị thị trường Trung Quốc cảnh báo hoặc thu hồi mã.

Để khắc phục, cơ quan này đề xuất tổ chức lại sản xuất theo hướng hợp tác xã làm nòng cốt, tăng giám sát tại vùng trồng, đồng thời nâng cao năng lực cán bộ địa phương và doanh nghiệp trong việc tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế.

Ông Ngô Quốc Tuấn, Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II, nhấn mạnh vai trò sống còn của việc tuân thủ quy định kiểm dịch, nhất là với thị trường Trung Quốc. Doanh nghiệp cũng phải đồng hành chặt với hợp tác xã để duy trì mã số vùng trồng, đảm bảo truy xuất nguồn gốc – điều kiện tiên quyết để giữ được thị trường lâu dài.