Chiều ngày 2/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội tổ chức một tọa đàm quan trọng về tổ chức và quản lý giáo dục cấp xã sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương. Sự kiện này thu hút sự tham gia của các lãnh đạo và đại diện từ Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội đồng Quốc gia giáo dục và Phát triển nhân lực, Sở Giáo dục và Đào tạo, cũng như các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý của chính quyền cấp xã đến từ 5 tỉnh, thành phố.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh rằng việc vận hành hiệu quả chính quyền hai cấp là công việc trọng tâm trước mắt, đặc biệt là khi chỉ còn một tháng nữa là đến năm học mới. Ông cho biết mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã chính thức đi vào hoạt động tròn 1 tháng và việc đảm bảo chính quyền địa phương 2 cấp đi vào vận hành một cách tốt nhất, đáp ứng yêu cầu công việc hành chính, cũng như kiến tạo cho sự phát triển của địa phương là nhiệm vụ quan trọng.

Trong tọa đàm, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chỉ ra rằng “từ khóa” của sự kiện lần này là “cấp xã”, nơi đang chịu nhiều thay đổi trong quá trình phân cấp, phân quyền. Khi phân cấp, phân quyền, rất nhiều quyền được phân định từ cấp trung ương xuống cấp tỉnh; nhiều nhiệm vụ, chức năng được phân định từ cấp tỉnh xuống cấp xã. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiến hành rà soát 99 văn bản quy phạm pháp luật có liên quan và điều chỉnh 69 nhiệm vụ, cắt giảm hàng loạt thủ tục hành chính. Bộ đã tham mưu Chính phủ ban hành 2 Nghị định và Bộ ban hành theo thẩm quyền 6 Thông tư về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực giáo dục.

Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông Thái Văn Tài thông tin rằng sau một tháng triển khai mô hình chính quyền hai cấp, hoạt động quản lý giáo dục trên toàn quốc đã đạt được một số kết quả tích cực. Trong đó, bảo đảm vận hành thông suốt trong quản lý giáo dục. Công tác chuyển đổi số trong quản trị giáo dục cũng được đẩy mạnh. Tuy nhiên, mô hình quản lý giáo dục theo chính quyền địa phương hai cấp cũng bộc lộ khó khăn như thiếu hụt công chức xã có am hiểu, chuyên môn thuộc lĩnh vực giáo dục. Do đó, cần kiện toàn nhân sự bảo đảm “đúng người – đúng việc – đúng năng lực”.

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Mai Thị Anh nhấn mạnh nguyên tắc và định hướng trong việc phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đồng thời, đề xuất một số kiến nghị cụ thể nhằm phát huy vai trò của Sở Giáo dục và Đào tạo cũng như Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực giáo dục.

Để tổ chức và quản lý giáo dục cấp xã sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương đạt hiệu quả cao, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các cơ quan liên quan sẽ tiếp tục tập trung hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, kiện toàn nhân sự và tăng cường hỗ trợ các địa phương trong việc triển khai mô hình mới này.

Luật Nhà giáo, một đạo luật quan trọng và toàn diện, dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Đây là một bước ngoặt lớn trong việc nâng cao地位 và quyền lợi của nhà giáo, khẳng định sự quan tâm và trân trọng của xã hội đối với nghề giáo.

Một trong những điểm mới nổi bật của luật này là việc bỏ chia hạng nhà giáo, thay vào đó, chức danh nhà giáo sẽ được xác định dựa trên yêu cầu của hoạt động nghề nghiệp trong từng cấp học và trình độ đào tạo. Điều này được kỳ vọng sẽ chấm dứt những bất cập và bất công trong việc trả lương cho nhà giáo hiện nay, tạo ra một môi trường làm việc công bằng và hợp lý hơn.

Từ ngày 01/01/2026, giáo viên sẽ không còn được chia thành các hạng I, II, III như hiện nay. Thay vào đó, lương của nhà giáo sẽ được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến sẽ tham mưu Chính phủ xếp lại bảng lương của một số chức danh nhà giáo, bao gồm giáo viên mầm non, phổ thông, dự bị đại học, và giáo viên giáo dục nghề nghiệp hạng IV. Mục đích là để bảo đảm tính thống nhất về bảng lương áp dụng với các chức danh nghề nghiệp viên chức nhà giáo và viên chức các ngành, lĩnh vực khác.

Dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo cũng đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng. Theo đó, hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo sẽ được áp dụng với mức từ 1,1 đến 1,6 tùy theo cấp học và trình độ đào tạo. Điều này sẽ giúp bảo đảm mức sống của nhà giáo, giúp họ an tâm công tác và cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.

Bên cạnh đó, Luật Nhà giáo cũng quy định các chính sách ưu đãi và phụ cấp đặc thù khác cho nhà giáo. Chính sách thu hút và trọng dụng nhà giáo sẽ bao gồm ưu tiên trong tuyển dụng, tiếp nhận, tiền lương, phụ cấp, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bổ nhiệm, điều kiện làm việc, trang thiết bị làm việc, và phúc lợi. Điều này thể hiện sự quan tâm và trân trọng của xã hội đối với nghề giáo, đồng thời khuyến khích các cá nhân tài năng tham gia vào ngành giáo dục.

Việc xếp lương theo cấp học và trình độ đào tạo sẽ giúp đảm bảo công bằng và hợp lý trong việc trả lương cho nhà giáo. Giáo viên có trình độ đào tạo cao hơn sẽ được享受 lương cao hơn, và giáo viên có hiệu quả công việc cao hơn sẽ được thưởng cao hơn. Điều này sẽ tạo ra một môi trường làm việc cạnh tranh và hiệu quả, khuyến khích nhà giáo phấn đấu và cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.

Tuy nhiên, để đảm bảo tính hiệu quả của các chính sách mới, cần phải đi kèm với trách nhiệm và cấm tuyệt đối dạy thêm tiêu cực, dạy thêm trái phép. Chỉ khi có sự kết hợp giữa nâng cao地位 và quyền lợi của nhà giáo với trách nhiệm và kỷ luật nghiêm khắc, chúng ta mới có thể trả lại sự tôn nghiêm, uy tín và vị thế của nhà giáo. Đây là một bước quan trọng trong việc xây dựng một hệ thống giáo dục chất lượng và hiệu quả, góp phần phát triển đất nước trong tương lai.

Giáo dục Việt Nam sẽ tiếp tục theo dõi và cập nhật thông tin về Luật Nhà giáo và các chính sách liên quan. Chúng tôi hy vọng rằng, với sự quan tâm và hỗ trợ của xã hội, nghề giáo sẽ trở thành một nghề được tôn trọng và yêu quý, góp phần xây dựng một hệ thống giáo dục chất lượng và hiệu quả.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang tích cực triển khai các hoạt động để đảm bảo hiệu quả của Luật Nhà giáo. Chúng tôi tin rằng, với sự nỗ lực và quyết tâm của toàn ngành giáo dục, mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục sẽ được thực hiện trong thời gian tới.