Bệnh lý tim mạch đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại ở người trẻ, và xu hướng trẻ hóa đang ngày càng gia tăng. Nhiều người trẻ tưởng chừng khỏe mạnh nhưng lại đang tự ‘sập bẫy’ cơ thể do không chủ quan với những chỉ số nguy cơ thấp. Nhồi máu cơ tim, đột quỵ là những bệnh lý tưởng chừng chỉ xảy ra ở người cao tuổi, tuy nhiên, hiện nay các bệnh lý này ngày càng xuất hiện nhiều hơn ở người trẻ tuổi, thậm chí cả những người ở độ tuổi 20-30.

Trong Hội nghị Khoa học thường niên của Bệnh viện Nhân dân Gia Định ngày 2/8, PGS.TS.BS Hoàng Văn Sỹ – Trưởng khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết: “Nhóm tuổi 20-40 gần như luôn nằm trong vùng nguy cơ thấp đối với biến cố tim mạch trong 10 năm tới. Vì vậy, phần lớn không được chỉ định điều trị hoặc can thiệp sớm. Nhưng chính điều đó lại dễ tạo ra tâm lý chủ quan, và đây chính là cái bẫy nguy hiểm của cơ thể.”

Các chuyên gia cho biết, cứ 4 người mắc bệnh tim mạch do xơ vữa thì có 1 người trong độ tuổi từ 20 đến 54. Đây là nhóm tuổi lao động chính, thường gánh vác nhiều trách nhiệm trong gia đình và xã hội nên dễ có tâm lý ‘ngại’ khám bệnh, tự cho rằng bản thân vẫn còn khỏe mạnh. Tuy nhiên, chính họ lại là nhóm có nguy cơ tổn thất lớn nhất nếu xảy ra đột ngột các biến cố y tế như đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.

TS.BS Võ Văn Tân – Trưởng khoa Nội Tim mạch của Bệnh viện Nhân Dân Gia Định cho biết: “Tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, mỗi năm tiếp nhận khoảng 2.200 ca đột quỵ mới, trong đó 15-20% là bệnh nhân dưới 40 tuổi. Điều này cho thấy đột quỵ không còn là căn bệnh của người lớn tuổi mà có thể tấn công bất kỳ ai.”

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, các yếu tố nguy cơ như: cholesterol cao, hút thuốc, lười vận động, ăn uống không lành mạnh, thiếu ngủ, stress kéo dài… nếu âm thầm tồn tại trong 10-20 năm có thể gây tổn thương nghiêm trọng mạch máu và dẫn đến biến cố tim mạch sớm. Ngoài ra, bệnh lý nền (rối loạn nhịp tim, rối loạn mỡ máu, tiểu đường) và bệnh lý tự miễn (như lupus ban đỏ hệ thống gây tắc mạch máu não) cũng là nguyên nhân tiềm ẩn.

Hiện nay, giới chuyên gia đang chuyển sang cách tiếp cận mới, đánh giá nguy cơ tim mạch dài hạn (lifetime risk) và nguy cơ tích lũy theo thời gian để kịp thời phát hiện và can thiệp sớm – ngay cả ở nhóm nguy cơ thấp. Các chuyên gia khuyến cáo, người trẻ cần thay đổi nhận thức và hành vi ngay từ hôm nay, chủ động đi khám sức khỏe định kỳ, kiểm soát các yếu tố nguy cơ, tập luyện thể dục đều đặn, ăn uống lành mạnh và giảm thiểu stress.

Đồng thời, hệ thống y tế cũng cần xây dựng chiến lược dự phòng sớm, toàn diện, phối hợp giữa ngành y tế – truyền thông – giáo dục và cộng đồng. “Chúng ta không thể chờ đến khi xuất hiện triệu chứng mới bắt đầu lo lắng. Cần hành động sớm để bảo vệ thế hệ tương lai khỏi gánh nặng tim mạch”, PGS.TS Hoàng Văn Sỹ khuyến cáo.

Hội nghị khoa học thường niên năm 2025 của Bệnh viện Nhân dân Gia Định diễn ra trong hai ngày 1-2/8, quy tụ 16 phiên chuyên đề, 5 phiên vệ tinh và 110 báo cáo khoa học, bao quát nhiều lĩnh vực trọng yếu như: Tim mạch, Tiêu hóa – Gan mật tụy, Sản khoa, Ngoại khoa, Gây mê hồi sức, Nội khoa… Tâm điểm hội nghị là các phiên Tim mạch với cập nhật từ ESC, ACC; ứng dụng AI trong chăm sóc tim mạch; vai trò mới của colchicine và các kỹ thuật can thiệp van tim qua da (TAVI, TEER) thay thế phẫu thuật hở; điều trị suy tim phân suất tống máu bảo tồn.

Ngoại khoa nổi bật với nghiên cứu trên 987 ca ung thư gan, đề xuất chiến lược sàng lọc và điều trị cá thể hóa cho bệnh nhân không do viêm gan B, C. Các phiên chuyên đề khác tập trung vào phẫu thuật nội soi đại trực tràng, gây mê thế hệ mới, chiến lược ERAS, thách thức sản khoa trong bối cảnh tỷ lệ sinh giảm và các tiến bộ trong Nội khoa, Dược lâm sàng, Da liễu, Điều dưỡng…

Đột quỵ: Khắc chế bằng cách nào? Đột quỵ não có thể âm thầm rình rập và đe dọa bất kỳ ai, bất kể tuổi tác hay tiền sử gia đình. Đặc biệt, số người trẻ tuổi (từ 20 đến 55 tuổi) mắc đột quỵ đang ngày càng gia tăng, trở thành vấn đề đáng lo ngại của cộng đồng hiện nay.

Những trường hợp tử vong đột ngột do đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đã gây nên nhiều tiếc thương cho gia đình và bạn bè trong thời gian gần đây. Mới đây nhất, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, nguyên Chủ tịch FPT Software Hoàng Nam Tiến đã ra đi ở tuổi 56 vì đột quỵ và ngừng tim. Trước đó, nhà quay phim Vương Khánh Trần Linh cũng qua đời ở tuổi 43 do nhồi máu cơ tim cấp. Ca sĩ Hà Lan Phương mất đột ngột vì nhồi máu cơ tim và tắc nghẽn động mạch khi mới 48 tuổi. Nghệ sĩ Chí Tài cũng qua đời vì đột quỵ não năm 2020, khi ông 62 tuổi. Những trường hợp này là lời cảnh báo về nguy cơ đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đang ngày càng gia tăng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các báo cáo nghiên cứu quốc tế, bệnh mạch vành (Ischemic Heart Disease – IHD) chiếm khoảng 15,85% tổng số ca tử vong toàn cầu, trong khi đột quỵ (Stroke) chiếm khoảng 10,91%. Đặc biệt, nguy cơ tử vong do những bệnh này tăng dần theo độ tuổi, nhưng cũng không hiếm gặp ở người trẻ nếu có yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.

Mạch máu là hệ thống vận tải sống còn, mang máu giàu oxy và dưỡng chất đến não, tim, thận và các cơ quan. Khi xảy ra đột quỵ hoặc ngừng tim, máu ngừng chảy đến não chỉ trong vài phút sẽ khiến hàng triệu tế bào thần kinh chết đi. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cho biết mỗi phút trì hoãn điều trị trong đột quỵ thiếu máu, khoảng 1,9 triệu neuron não bị mất. Sau mỗi giờ không được can thiệp, não mất khoảng 120 triệu neuron và 830 tỷ synapse, tương đương với 3,6 năm lão hóa não.

Vậy làm thế nào để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch? Các chuyên gia y tế đã chỉ ra một số yếu tố ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mạch máu như huyết áp cao, rối loạn mỡ máu, hút thuốc, uống rượu thường xuyên, stress kéo dài, ít vận động và di truyền. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe mạch máu, chúng ta cần thực hiện các biện pháp sau:

– Ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, hạt nguyên cám, cá béo, sử dụng dầu olive, dầu từ quả bơ hay các loại chất béo không bão hòa đơn. Hạn chế ăn thực phẩm quá mặn, quá ngọt, thịt đỏ và thức ăn chiên rán.

– Vận động đều đặn: Tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần để giảm huyết áp, cải thiện lưu thông máu và duy trì độ đàn hồi của thành mạch.

– Tránh hoàn toàn thuốc lá và khói thuốc: Hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc đều làm co thắt mạch máu và phá hủy lớp nội mạc, làm tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

– Quản lý stress: Stress mãn tính kích thích tiết hormone cortisol, dẫn đến viêm, tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu. Các biện pháp đơn giản như thiền định, yoga, hít thở sâu, ngủ đủ giấc và dành thời gian thư giãn ngoài thiên nhiên có thể giúp cân bằng lại hệ thần kinh và bảo vệ thành mạch.

– Theo dõi thường xuyên các chỉ số nguy cơ: Để duy trì sức khỏe mạch máu lâu dài, cần thường xuyên kiểm tra và giữ các chỉ số ở mức lý tưởng, bao gồm huyết áp, LDL cholesterol, đường huyết lúc đói và chỉ số BMI.

Nhìn chung, trong nhịp sống hiện đại, con người thường ít dành thời gian chăm sóc bản thân. Vì vậy, mỗi người hãy chú ý đến sức khỏe của mình, thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ mạch máu và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch.

Biến đổi khí hậu đang có những tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm trên toàn cầu, đồng thời tạo ra những rủi ro xã hội rộng lớn. Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng thời tiết cực đoan đã làm tăng giá của nhiều loại hàng hóa thiết yếu, từ rau củ tại California đến cà phê ở Brazil. Các điều kiện thời tiết cực đoan, vượt qua mọi tiền lệ lịch sử trước năm 2020, đã làm tăng giá thực phẩm trong ngắn hạn.

Nghiên cứu đã phân tích 16 ví dụ tại 18 quốc gia, nơi giá cả tăng đột biến trong ngắn hạn do nắng nóng cực đoan, hạn hán hoặc mưa lớn trong giai đoạn 2022-2024. Tại California và Arizona, giá rau củ đã tăng tới 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm trước, do hai bang này trải qua nắng nóng khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa hè. Hàn Quốc cũng ghi nhận giá bắp cải tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái sau đợt nắng nóng vào tháng 8.

Giá dầu ô-liu tại châu Âu đã tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Ý và Tây Ban Nha trong các năm 2022 và 2023. Tại Mexico, giá trái cây và rau củ tăng 20% trong cùng tháng do một trong những đợt hạn hán nghiêm trọng nhất thập kỷ. Nhật Bản cũng chứng kiến giá gạo tăng vọt 48% vào tháng 9/2024 sau một đợt nắng nóng kỷ lục. Ngoài ra, giá ca cao toàn cầu đã tăng tới 280% vào tháng 4 năm đó do nắng nóng tại Ghana và Bờ Biển Ngà.

Thực phẩm lành mạnh thường đắt hơn các lựa chọn kém lành mạnh, vì vậy khi giá tăng, các hộ gia đình thu nhập thấp có xu hướng cắt giảm các loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây và rau củ. Điều này dẫn đến rủi ro dây chuyền về xã hội, như suy dinh dưỡng, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Hơn nữa, việc giá thực phẩm tăng do thời tiết cực đoan cũng làm trầm trọng thêm lạm phát nói chung, có thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội.

Những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp thích ứng và giảm nhẹ biến đổi khí hậu, cũng như việc phát triển các hệ thống lương thực bền vững và linh hoạt hơn. Để giảm thiểu tác động của thời tiết cực đoan đối với giá thực phẩm, các chính phủ và tổ chức quốc tế cần hợp tác chặt chẽ để hỗ trợ nông dân, cải thiện hệ thống dự báo thời tiết và quản lý rủi ro thiên tai.

Một số giải pháp khác bao gồm đa dạng hóa sản xuất lương thực, tăng cường đầu tư vào nông nghiệp bền vững và phát triển các chính sách hỗ trợ người dân dễ bị tổn thương. Bằng cách hành động quyết liệt, chúng ta có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đối với an ninh lương thực và đảm bảo một tương lai bền vững cho tất cả.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, 79 tuổi, vừa trải qua một cuộc kiểm tra y tế toàn diện gần đây do tình trạng sưng tấy ở chân của ông. Cuộc kiểm tra này đã đưa ra chẩn đoán rằng ông mắc bệnh suy tĩnh mạch mạn tính, một tình trạng phổ biến thường gặp ở người cao tuổi.

Theo thông tin từ Nhà Trắng, cuộc kiểm tra y tế mà Tổng thống Trump trải qua bao gồm các nghiên cứu chẩn đoán mạch máu và siêu âm Doppler tĩnh mạch ở cả hai chân. Các kết quả thu được cho thấy tình trạng suy tĩnh mạch mạn tính ở Tổng thống, nhưng không phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh tắc nghẽn tĩnh mạch sâu hay bệnh động mạch.

Ngoài ra, các xét nghiệm khác được thực hiện đối với Tổng thống Trump đều cho kết quả trong giới hạn bình thường. Điều này bao gồm siêu âm tim không cho thấy dấu hiệu của suy tim, cũng như không phát hiện bất kỳ vấn đề gì ở thận hay hệ thống khác của cơ thể.

Suy tĩnh mạch mạn tính là tình trạng bệnh xảy ra khi các van trong tĩnh mạch không hoạt động đúng cách. Hậu quả là máu bị đọng lại trong tĩnh mạch. Ước tính khoảng 150.000 người được chẩn đoán mắc bệnh này mỗi năm và nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo độ tuổi.

Các triệu chứng phổ biến của suy tĩnh mạch mạn tính bao gồm sưng ở chân hoặc mắt cá chân, đau hoặc chuột rút ở chân, xuất hiện tĩnh mạch giãn, và các thay đổi về màu da hoặc cảm giác đau ở vùng bị ảnh hưởng.

Các phương pháp điều trị cho tình trạng này có thể bao gồm việc sử dụng thuốc hoặc áp dụng các thủ thuật y tế khác trong giai đoạn sau.