Serbia đang trên đà công bố kế hoạch tự do hóa thị trường khí đốt, một động thái được cho là có thể làm suy giảm vị thế nhà cung cấp chính của tập đoàn năng lượng Gazprom khổng lồ của Nga. Nếu thực hiện, quyết định này có thể gây ra những rủi ro nhất định cho các cuộc đàm phán về một hợp đồng dài hạn mới giữa Moskva và Belgrade, trong bối cảnh Serbia đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga theo yêu cầu của Liên minh châu Âu (EU).
Áp lực từ EU đang ngày càng đè lên Serbia, khi khối này muốn giảm thiểu sự phụ thuộc của quốc gia Balkan vào khí đốt Nga. Trong bối cảnh này, Serbia đang xem xét các lựa chọn thay thế, bao gồm cả khí đốt từ Azerbaijan và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc chuyển đổi này không đơn giản và tiềm ẩn nhiều rủi ro về kinh tế cũng như sự ổn định của nguồn cung.
Giáo sư Igor Yushkov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga nhận định rằng việc thay thế khí đốt Nga không phải là một nhiệm vụ dễ dàng đối với Serbia. Hiện tại, Nga đang bán khí đốt cho Serbia với mức chiết khấu đáng kể, giúp nền kinh tế của quốc gia này duy trì sự ổn định. Việc thay đổi nguồn cung có thể tạo ra những thách thức mới cho Serbia trong việc đảm bảo nguồn năng lượng ổn định.
Ngoài lĩnh vực khí đốt, Serbia cũng đang đối mặt với những thách thức trong ngành dầu mỏ. Công ty dầu khí NIS của Serbia, nơi Nga nắm giữ cổ phần lớn, đã phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của Mỹ. Để đối phó với tình hình này, Serbia và Hungary đã đẩy nhanh kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu mới, có thể cung cấp một tuyến đường cho dầu thô của Nga đến nhà máy lọc dầu Pancevo.
Dự án đường ống mới giữa Serbia và Hungary cho thấy Serbia vẫn đang tìm cách duy trì mối liên kết năng lượng với Nga. Nga sẵn sàng cung cấp dầu thô thông qua đường ống mới nếu nó mang lại lợi ích kinh tế cho Serbia. Việc xây dựng đường ống này không chỉ giúp Serbia giảm sự phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng nhập khẩu của Croatia mà còn mở ra một con đường mới cho dầu thô Nga.
Đây là một bước đi chiến lược của Serbia nhằm đảm bảo an ninh năng lượng trong dài hạn. Quốc gia này đang đứng trước ngã ba đường, nỗ lực đáp ứng các yêu cầu của EU để tiến gần hơn đến việc gia nhập khối, đồng thời đối phó với những thách thức kinh tế và áp lực trừng phạt. Các dự án như đường ống dẫn dầu mới với Hungary cho thấy Serbia vẫn đang khéo léo cân bằng giữa các lợi ích địa chính trị và kinh tế của mình.
Việc tự do hóa thị trường khí đốt và đa dạng hóa nguồn cung năng lượng có thể giúp Serbia giảm sự phụ thuộc vào Nga, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Quốc gia này cần cân nhắc kỹ lưỡng các lựa chọn của mình để đảm bảo an ninh năng lượng và ổn định kinh tế trong bối cảnh hiện nay.
Nguồn: rferl.org
