Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh rằng việc tổ chức và quản lý giáo dục cấp xã theo chính quyền hai cấp cần được quan tâm và giải quyết những khó khăn hiện tại. Tại một tọa đàm gần đây về tổ chức và quản lý giáo dục cấp xã, Bộ trưởng Sơn cho rằng việc đổi mới sẽ gặp khó khăn ban đầu nhưng không nên có cái nhìn bi quan. Thay vào đó, việc tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn phải được thực hiện trên tinh thần tái sắp xếp hệ thống hoạt động giáo dục để vận hành tốt hơn.
Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, hiện có khoảng 50% đơn vị hành chính cấp xã không có lãnh đạo, cán bộ từng công tác trong ngành giáo dục. Điều này dẫn đến thiếu cán bộ cấp xã am hiểu sâu trong quản lý lĩnh vực giáo dục. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng cho biết, từ khảo sát tại các địa phương và phản ánh về những bất cập lúng túng trong việc vận hành chính quyền cấp xã về giáo dục vừa qua cho thấy nếu không có sự điều chỉnh, bổ sung kịp thời thì nguy cơ việc chỉ đạo, hướng dẫn, thẩm định hoạt động chuyên môn về giáo dục bất khả thi.
Một số địa phương đã có sáng kiến thành lập các khu vực, cụm chuyên môn bao gồm nhiều xã do sở giáo dục và đào tạo trực tiếp quản lý, nhằm đảm bảo sự chỉ đạo chuyên môn thông suốt. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập. Một công chức giáo dục cấp xã đang phải gánh khối lượng công việc quá lớn, không đủ thời gian và vật chất để thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Tại Lạng Sơn, có nơi một cán bộ phòng văn hóa – xã hội cấp xã đang phải làm công việc mà trước đây do đội ngũ gồm 8 công chức và khoảng 20 cán bộ cốt cán của phòng giáo dục và đào tạo đảm nhiệm. Một số lãnh đạo phòng văn hóa – xã hội cấp xã cũng cho biết đang phải đảm nhiệm công việc của nhiều lĩnh vực, tình trạng cán bộ chưa có kinh nghiệm về giáo dục phải lo việc giáo dục không ít.
Hà Nội hiện có 126 xã, phường, số công chức cấp xã có 347, nhưng chỉ có 212 người có bằng sư phạm. Chưa kể trong số những người có bằng sư phạm nhưng chuyên môn phụ trách trước đây chỉ tập trung ở một cấp học, giờ phải đảm nhiệm nhiều cấp học có đặc thù khác nhau.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng hỗ trợ cán bộ giáo dục cấp xã là nhiệm vụ trọng tâm cấp bách trong thời gian tới. Bộ Giáo dục và Đào tạo đang triển khai kế hoạch kiểm tra, giám sát việc thực hiện từ nhiều kênh khác nhau. Việc lắng nghe ý kiến tại tọa đàm cũng là một kênh để nắm bắt tình hình và có chương trình hành động theo thẩm quyền của bộ.
