Mướp đắng, một loại quả được ưa chuộng trong ẩm thực Việt Nam, không chỉ có hương vị đặc trưng mà còn chứa đựng nhiều lợi ích sức khỏe ấn tượng. Với khả năng điều hòa đường huyết, hỗ trợ chức năng gan và tăng cường hệ miễn dịch, mướp đắng đang ngày càng được quan tâm trong các chế độ dinh dưỡng lành mạnh.
Mướp đắng sống là nguồn cung cấp các hoạt chất sinh học quan trọng như charantin, vicine và polypeptid-P. Những chất này có tác dụng tăng cường khả năng hấp thụ glucose vào tế bào, từ đó làm giảm lượng đường huyết trong máu. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh hiệu quả của mướp đắng trong việc giảm đường huyết, đặc biệt là trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng, cho thấy rằng việc tiêu thụ mướp đắng tươi giúp giảm nhẹ đường huyết ở người bị tiền tiểu đường sau 7 tuần sử dụng đều đặn.
Tuy nhiên, người đang dùng thuốc điều trị tiểu đường cần thận trọng khi sử dụng mướp đắng sống quá thường xuyên mà không có chỉ định từ bác sĩ, vì có thể dẫn đến nguy cơ hạ đường huyết đột ngột. Bên cạnh đó, mướp đắng sống cũng giữ lại nguyên vẹn hàm lượng vitamin C và các hợp chất chống oxy hóa mạnh như flavonoid và phenolic, giúp trung hòa gốc tự do trong cơ thể và giảm nguy cơ viêm mạn tính.
Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng cho thấy chiết xuất từ mướp đắng có tác dụng bảo vệ gan, hỗ trợ chức năng thải độc và làm giảm chỉ số men gan ở người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Ngoài ra, chất momordicin trong mướp đắng được ghi nhận có khả năng điều hòa mỡ máu, hỗ trợ làm giảm cholesterol xấu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Mướp đắng cũng có tác dụng thanh nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Hoạt chất trong mướp đắng có thể kích thích tiết dịch tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất tốt hơn và giảm các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý khi ăn mướp đắng sống, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai, người có cơ địa huyết áp thấp hoặc mắc bệnh tiêu hóa mạn tính.
Để đảm bảo an toàn và tận dụng tối đa lợi ích của mướp đắng, trước khi ăn, nên chọn quả còn non, xanh tươi, không bị dập hoặc có mùi lạ. Mướp đắng cần được cắt bỏ ruột, ngâm muối loãng khoảng 10 phút và rửa sạch nhiều lần để giảm vị đắng cũng như loại bỏ vi khuẩn tồn dư. Không nên ăn quá nhiều trong một lần, và đối với người khỏe mạnh, ăn khoảng 50-100g mướp đắng sống mỗi tuần là mức độ phù hợp.
Với những lợi ích sức khỏe ấn tượng và hương vị đặc trưng, mướp đắng đang trở thành một lựa chọn phổ biến trong ẩm thực và dinh dưỡng. Tuy nhiên, việc sử dụng mướp đắng cần được thực hiện một cách thận trọng và có chỉ định từ bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
