D dịch tả lợn châu Phi đang có xu hướng gia tăng trở lại trên phạm vi cả nước. Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thú y, dịch bệnh đã xuất hiện tại 30/34 tỉnh thành, với tổng số 636 ổ dịch, khiến hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc tiêu hủy hơn 43.300 con. So với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%, tuy nhiên, tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang có xu hướng tăng cao.
Chủng virus dịch tả lợn châu Phi tái tổ hợp genotype I-II lần đầu tiên được phát hiện tại Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc. Đáng lo ngại, hiện Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II.
Kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, lợn chết rất nhanh. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, Bộ đã đặt mục tiêu với các nhà khoa học nhằm cắt gen chủng của genotype I-II để nghiên cứu vaccine phù hợp.
Theo ông Tiến, nguyên nhân dịch bệnh bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ. Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng, Việt Nam phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học.
Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp. Do đó, việc phòng chống và kiểm soát dịch bệnh này đang là một thách thức lớn đối với ngành nông nghiệp và thú y Việt Nam.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang tích cực phối hợp với các địa phương để tăng cường công tác phòng chống dịch tả lợn châu Phi. Đồng thời, các nhà khoa học đang tiếp tục nghiên cứu để tìm ra giải pháp hiệu quả nhằm khống chế sự lây lan của dịch bệnh này.
