Biến đổi khí hậu đang có những tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm trên toàn cầu, đồng thời tạo ra những rủi ro xã hội rộng lớn. Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng thời tiết cực đoan đã làm tăng giá của nhiều loại hàng hóa thiết yếu, từ rau củ tại California đến cà phê ở Brazil. Các điều kiện thời tiết cực đoan, vượt qua mọi tiền lệ lịch sử trước năm 2020, đã làm tăng giá thực phẩm trong ngắn hạn.
Nghiên cứu đã phân tích 16 ví dụ tại 18 quốc gia, nơi giá cả tăng đột biến trong ngắn hạn do nắng nóng cực đoan, hạn hán hoặc mưa lớn trong giai đoạn 2022-2024. Tại California và Arizona, giá rau củ đã tăng tới 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm trước, do hai bang này trải qua nắng nóng khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa hè. Hàn Quốc cũng ghi nhận giá bắp cải tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái sau đợt nắng nóng vào tháng 8.
Giá dầu ô-liu tại châu Âu đã tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Ý và Tây Ban Nha trong các năm 2022 và 2023. Tại Mexico, giá trái cây và rau củ tăng 20% trong cùng tháng do một trong những đợt hạn hán nghiêm trọng nhất thập kỷ. Nhật Bản cũng chứng kiến giá gạo tăng vọt 48% vào tháng 9/2024 sau một đợt nắng nóng kỷ lục. Ngoài ra, giá ca cao toàn cầu đã tăng tới 280% vào tháng 4 năm đó do nắng nóng tại Ghana và Bờ Biển Ngà.
Thực phẩm lành mạnh thường đắt hơn các lựa chọn kém lành mạnh, vì vậy khi giá tăng, các hộ gia đình thu nhập thấp có xu hướng cắt giảm các loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây và rau củ. Điều này dẫn đến rủi ro dây chuyền về xã hội, như suy dinh dưỡng, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Hơn nữa, việc giá thực phẩm tăng do thời tiết cực đoan cũng làm trầm trọng thêm lạm phát nói chung, có thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội.
Những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp thích ứng và giảm nhẹ biến đổi khí hậu, cũng như việc phát triển các hệ thống lương thực bền vững và linh hoạt hơn. Để giảm thiểu tác động của thời tiết cực đoan đối với giá thực phẩm, các chính phủ và tổ chức quốc tế cần hợp tác chặt chẽ để hỗ trợ nông dân, cải thiện hệ thống dự báo thời tiết và quản lý rủi ro thiên tai.
Một số giải pháp khác bao gồm đa dạng hóa sản xuất lương thực, tăng cường đầu tư vào nông nghiệp bền vững và phát triển các chính sách hỗ trợ người dân dễ bị tổn thương. Bằng cách hành động quyết liệt, chúng ta có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đối với an ninh lương thực và đảm bảo một tương lai bền vững cho tất cả.
